Φολκλόρ Εξετάσεων
|
Είμαστε η μοναδική χώρα, ίσως και στον κόσμο, όπου οι λεγόμενες «Εξετάσεις» αποτελούν κεντρικό θέμα των εφημερίδων και των άλλων μέσων μαζικής ενημέρωσης, από την ημέρα ενάρξεως ώς την ημέρα της τελικής βαθμολογίας. Οι τηλεοράσεις αρχίζουν τη μετάδοση της σχετικής ειδήσεως με τη φράση «το μαρτύριο των εξετάσεων» ή «η αγωνία των εξετάσεων» ή άλλες παρομοίου... ενθαρρυντικού περιεχομένου και περιγράφουν με τα μελανότερα χρώματα κάθε αντιξοότητα που τυχόν ανακύπτει σε οποιοδήποτε σχολείο της επικρατείας, π.χ. ότι ένα θρανίο είναι σπασμένο ή ένας καθηγητής - επιτηρητής είναι βλοσυρός πέραν του συνήθους.
Το θέμα ή τα θέματα των Εξετάσεων συζητούνται ευρύτατα και ποικιλοτρόπως, όταν μάλιστα πρόκειται για την έκθεση των κατεστημένων και αφορήτως πληκτικών ιδεών, όπου εξετάζεται η προσαρμοστική ικανότητα των μαθητών:
Οσο πληκτικότερες ιδέες έχεις ή διδάχθηκες στο φροντιστήριο τόσο καλύτερη έκθεση θα γράψεις. Αν κάποιος μαθητής τολμήσει να γράψει στην κόλλα του τη φράση «α, σιχτίρ», ασφαλώς θα μηδενιστεί, παρ' όλο ότι η φράση αυτή είναι η πληρεστέρα απάντηση στα περισσότερα θέματα της έκθεσης!
Θα μου πείτε ότι στην έκθεση εξετάζεται κυρίως η ικανότητα του μαθητού να χειρίζεται τη γλώσσα. Αλλά, αυτή η ικανότητα ή την έχει ο μαθητής για όλα (για τα μαθηματικά, τη φυσική, την ιστορία) ή δεν την έχει για τίποτα, προπαντός όταν πρόκειται να εκθέσει ιδέες που δεν είναι δικές του. Μόνο στα σχολικά ανέκδοτα καταγράφεται η αξιόλογη ευφυΐα και η εκφραστική ικανότητα των μαθητών. Και μη μου πείτε ότι αυτά συμβαίνουν τώρα που «διδάσκεται» η δημοτική ή κάποια σχολική εκδοχή της δημοτικής. Χειρότερα και διασκεδαστικότερα συνέβαιναν όταν «εδιδάσκετο» η αρχαία ελληνική και η καθαρεύουσα.
Τα άλλα θέματα χαρακτηρίζονται «βατά» ή «άβατα» όπως ακριβώς και τα... μοναστήρια. Δεν είναι σαφές τι εννοούμε με τις δυο λέξεις. Κατά πάσα πιθανότητα ως θέμα «βατό» εννοούν εκείνο που περιλαμβάνεται στο σχολικό εγχειρίδιο και στη διδακτέα ύλη και άρα διδάχθηκε και στο φροντιστήριο. Αν τα φροντιστήρια αμέλησαν να το διδάξουν, αν τους ξέφυγε, τότε βγαίνουν όλοι μαζί οι φροντιστές και οι «ιδιαιτερούχοι» στις τηλεοράσεις και χαρακτηρίζουν το θέμα «άβατο».
Τα ΜΜΕ όμως δεν περιορίζονται στους μαθητές, τα θέματα και τους φροντιστές. Πάνε και στους δυστυχείς γονείς, οι οποίοι (πατεράδες και μανάδες) εγκαταλείπουν αυτές τις μέρες τα σπίτια και τις συνήθεις ασχολίες και εγκαθίστανται στα προαύλια των σχολείων, όπου μεγαλοφώνως και λεπτομερώς ανταλλάσσουν απόψεις και διαπιστώσεις για τις προόδους και το μέλλον των άτυχων παιδιών τους.
Μερικές κυρίες μάλιστα παίρνουν μαζί τους το πλεκτό ή το κέντημα, όπως πριν από περίπου δυο αιώνες οι περιβόητες «τρικοτέζες» (πλέκτριες) παρακολουθούσαν νυχθημερόν τις εργασίες της γαλλικής επαναστατικής εθνοσυνέλευσης.
Εκεί, λοιπόν, στο προαύλιο κάποιου σχολείου η κάμερα και το «μαρκούτσι» συναντούν τους γονείς. Και τότε ακούγονται ερωτήσεις... υψηλής ευφυΐας και ενδιαφέροντος, σαν εκείνες που ακούμε συχνά στα λεγόμενα «ρεπορτάζ δρόμου». Αναλόγου ύφους και επιπέδου είναι φυσικά και οι απαντήσεις.
Συνήθως σ' αυτά τα ρεπορτάζ του προαυλίου η τηλεόραση διαπιστώνει... αυτά που πριν από μία ώρα η ίδια είχε μεταδώσει: π.χ. ότι τα θέματα είναι «βατά» ή «άβατα», το μαρτύριο και την αγωνία των εξετάσεων.
Μερικοί έχουν την υποψία ότι πίσω από αυτό το φολκλόρ των εξετάσεων κρύβεται κάτι πολύ ουσιαστικό που μας διαφεύγει. Οι ειδικοί (εκπαιδευτικοί, κοινωνιολόγοι) επιχείρησαν να το αποκαλύψουν. Επί ματαίω...
Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ
|
