Κλωνοποίηση
Αμφισβητούμενη ακόμη ως προς την αξιοπιστία της, η αποκάλυψη λαϊκής βρετανικής εφημερίδος για την κλωνοποίηση ανθρωπίνου εμβρύου στις ΗΠΑ δεν μπορεί, στην πραγματικότητα, να είναι ψευδής. Μπορεί μόνον να είναι... πρόωρη. Το βήμα προς την κλωνοποίηση ανθρωπίνου εμβρύου είναι, μετά το «επίτευγμα» της Ντόλι, του προβάτου-κλώνου, αναμενόμενο. Η αρχή έχει γίνει. Τα ερωτήματα, που αναδύονται για τον άνθρωπο, έχουν και αυτά τεθεί - από παλιά. Μόνο που οι απαντήσεις δεν είναι καθόλου προφανείς. Πράγματι, αν, από πρώτη άποψη, η κλωνοποίηση εμφανίζεται απορριπτέα ως τερατώδες πείραμα με επιστημονικό πρόσωπο, η εικόνα μεταβάλλεται, όταν συνειδητοποιεί κανείς ότι, μέσω αυτής, η ιατρική προσδοκά να παραγάγει πρωτεΐνες, φάρμακα και μοσχεύματα ικανά να σώσουν ζωές. Αλλωστε, το ερώτημα κατά πόσον ο άνθρωπος δικαιούται να παρεμβαίνει στη φύση, για να παρατείνει τη ζωή του, έχει απαντηθεί εμπράκτως από αιώνες, με τη θεαματική εξέλιξη της ιατρικής και της χημείας. Η κλωνοποίηση είναι απλώς η συνέχεια. Και αν κλονίζει τη «φιλοσοφική» μας άποψη για τη ζωή, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι το ίδιο, αν όχι περισσότερο, έχει κλονισθεί η αντίληψή μας για την κοσμογονία από τις αποκαλύψεις για το διαρκώς επεκτεινόμενο σύμπαν. Το δίλημμα ευρίσκεται, τελικώς, σε μεταγενέστερο σημείο. Στο σημείο ακριβώς, όπου δημιουργήθηκε το μεγάλο πρόβλημα με τις εφαρμογές της χημείας και της γενετικής μηχανικής στην παραγωγή τροφίμων. Και το σημείο αυτό δεν είναι άλλο από την άκριτη κλιμάκωση των επιστημονικών πειραμάτων και τις πιθανές περιττές τεχνολογικές εφαρμογές, στις οποίες μπορεί να οδηγήσει η καθυπόταξη της επιστήμης στις επιταγές της ιδιωτικής οικονομίας. Στον τομέα των τροφίμων είδαμε, δυστυχώς, πόσο μεγάλοι είναι οι κίνδυνοι από τη ζεύξη επιστήμης και επιχειρήσεως. Η βιοτεχνολογία, που επέτρεψε σε κράτη, όπως η Ινδία, να διαθρέψουν τον πληθυσμό τους, έφθασε να χρησιμοποιείται χωρίς φραγμό για τον περιορισμό του κόστους και την αύξηση της παραγωγής σε κράτη, που ουδέν πρόβλημα διατροφής αντιμετώπιζαν. Οι αρνούμενοι τα νέα ήθη εκτοπίστηκαν ως μη ανταγωνιστικοί. Και η αγορά μετρά, πλέον, κάθε μέρα τα μολυσμένα προϊόντα, που παρήγαγε η ανάπτυξη. Δεν χρειάζεται να αρνείται κανείς την πρόοδο, για να αντιληφθεί ότι είναι αναγκαία η χάραξη κάποιων ορίων. Ορίων προστασίας της κοινωνίας όχι τόσο από την επιστήμη, όσο από τα «επιτεύγματα», στα οποία μπορεί να την παρασύρουν οι νόμοι της αγοράς.