ΠΡΟ-ΒΟΛΕΣ (18-06-99)

Αδράνειες

Παρακολουθήσαμε την ελληνική αποστολή στην Μπιενάλε της Βενετίας. Και παρακολουθήσαμε την λάμπουσα αδράνεια του υπουργείου Πολιτισμού. Καλλιτεχνικά, έγινε ό,τι ήταν δυνατόν, στα ασφυκτικά περιθώρια που έθεσε η ολιγωρία του υπουργείου. Διότι τον εθνικό επίτροπο ορίζει απευθείας ο υπουργός Πολιτισμού, αγνοώντας τη γνωμοδοτική επιτροπή εικαστικών (η οποία έχει ουσιαστικά καταργηθεί, χωρίς να διαμαρτυρηθούν τα μέλη της), και ακολούθως ο επίτροπος επιλέγει καλλιτέχνες. Η επιλογή έγινε, όπως πάντα, καθυστερημένα, και κάποιοι καλλιτέχνες έτρεχαν να βρούν χορηγούς ώς την τελευταία στιγμή, οπότε όλα τα οικονομικά βάρη ανέλαβε το κράτος. Τελευταία στιγμή, το υπουργείο αποφάσισε να οργανώσει πολυμελή δημοσιογραφική αποστολή (η αποστολή δεκάδων «διαπιστευμένων» είναι άλλη φαιδρά συζήτηση). Τελευταία στιγμή μετέβη και η ίδια η υπουργός. Ολοι λοιπόν. Τι έκαναν τόσοι άνθρωποι στη Βενετία; Προώθησαν την ελληνική τέχνη στο ανταγωνιστικό διεθνές πεδίο; Συζήτησαν οι καλλιτέχνες με τους δημοσιογράφους; Οργανώθηκε καμιά συνάντηση με κριτικούς, Ελληνες ή ξένους; Κανένα πάρτι μήπως, από αυτά που οργανώνει στη Βενετία κάθε χώρα που ξέρει πώς να ξοδεύει τα λεφτά της προσελκύοντας κόσμο και συμπάθεια; Μήπως κανένα κλειστό δείπνο με διευθυντές μουσείων και πολιτιστικούς μάνατζερ; Τίποτε. Η πολυπρόσωπη αποστολή εξαντλήθηκε στα εγκαίνια του περιπτέρου υπό βροχήν, ενώ οι Ελληνες δημοσιογράφοι έγραφαν κατάχαμα τα ρεπορτάζ. Κανείς δεν μίλησε με κανέναν. Σαν κερασάκι, στην κορυφή της αδράνειας, κάθησε ένα χορηγικό δείπνο ιδιώτη, προς τιμήν της υπουργού και των καλλιτεχνών, που προκάλεσε μικροπανικό με τις κοσμικομοναρχικές παρεκβάσεις του. Αδειοι πήγαμε, άδειοι γυρίσαμε. Παρότι στην Μπιενάλε η Ελλάδα πηγαίνει από το 1934, παρότι έχουμε πάρει τρία βραβεία (το τελευταίο μόλις πρόπερσι), παρότι προ δεκαετίας χάθηκε άλλο ένα βραβείο (Τσόκλης) διότι η Μελίνα Μερκούρη δεν μπόρεσε να εκμεταλλευτεί την τότε συγκυρία. Γυρνώντας, συνεχίζουμε να διατυμπανίζουμε ότι ο πολιτισμός είναι η βαριά μας βιομηχανία, ότι εξάγουμε κουλτούρα κ.λπ. κ.λπ. Υγεία να 'χουμε...

ΝΙΚΟΣ Γ. ΞΥΔΑΚΗΣ