ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ (20-07-99)

Εμπορικά κλισέ

Εξαρθρώθηκε, λέει, κύκλωμα που έκανε εικονικούς γάμους γυναικών από ανατολικές χώρες με Ελληνες για να αποκτήσουν άδεια παραμονής στη χώρα μας, ενώ είχαν έρθει παράνομα. Ε, αυτή η είδηση θεωρήθηκε ευκαιρία για να προβληθούν πάλι τα γνωστά βίντεο με σκηνές επαγγελματικού στριπτίζ σε νυχτερινά κέντρα. Προφανώς η επιλογή της «οπτικοποίησης» ήταν υπονοούμενο για το ποια ακριβώς εργασία κάνουν οι κυρίες οι οποίες εισάγονται παρανόμως και νομιμοποιούν την παραμονή τους στη χώρα. Τα βίντεο ωστόσο είναι πάντα τα ίδια, τουλάχιστον στο SKAI, και συνοδεύουν οποιαδήποτε αναφορά σε αλλοδαπές σαν να περιμένουν την ευκαιρία να προβάλλουν γυναικείο γυμνό με την κάλυψη δήθεν των αναγκών της ειδησεογραφίας. Μόνο που η διαφορά μεταξύ του υποκόσμου, που εμπορεύεται τη γυναικεία σάρκα, και της κοινωνίας, που υποτίθεται πως ανατριχιάζει με αυτές τις εγκληματικές συμπεριφορές, είναι ότι η δεύτερη έχει το δικαίωμα να ασχολείται με το σεξ μέσω της αθωωτικής διαδικασίας των μίντια. Οι καθημερινές δόσεις είναι ελεγχόμενες, το θέμα αφορά πάντα άλλους, ταπεινούς παράνομους ή διάσημους παραστρατημένους, και ο διασυρμός της γυναίκας φαίνεται ανώδυνος και άριστα καλυμμένος με την υποτιθέμενη αποκατάσταση της τάξης. Ουδείς δε διανοείται ότι τα βίντεο με τις σκηνές που φαντάζουν περισσότερο χυδαίες από όσο θα ήταν στο φυσικό τους περιβάλλον, έτσι όπως προβάλλονται αποσπασματικά στο δελτίο των 8.00, είναι και αυτά ένας τρόπος ταπείνωσης του γυναικείου γυμνού, μια έμμεση εμπορευματοποίησή του - χρησιμοποιούνται ακριβώς για να ανεβάσουν την τηλεθέαση, για εμπορικούς δηλαδή λόγους. Ακραίας χυδαιότητας εικόνες συνοδεύονται με ρεπορτάζ που βρίθουν από σεμνότυφα κλισέ. Με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται οι ακραία συντηρητικές αντιλήψεις, έτσι ώστε να ενθαρρύνεται η παρανομία, εκείνη που επιβάλλει το γυμνό ως το πλέον εμπορεύσιμο προϊόν. Ετσι είναι η μοίρα των μιντιοπροβεβλημένων διασημοτήτων, να ερμηνεύεται η ζωή τους αλλά και ο θάνατός τους με βάση πάντα τα κλισέ ενός λαϊκού αναγνώσματος. Ούτε η Νταϊάνα γλίτωσε, πολύ περισσότερο η οικογένεια Κένεντι που, έτσι όπως ήταν πολυμελής και ασχολήθηκαν οι περισσότεροι με την πολιτική, προσέφερε άφθονο υλικό για τη σάγκα «η κατάρα των Κένεντι», και δεν υπάρχει τίποτε που να λατρεύει περισσότερο το τηλεοπτικό κοινό από την ταπείνωση των λαμπρών του αστέρων· από την απόδειξη ότι είναι κοινοί θνητοί και υπακούουν στην ίδια ακριβώς μοίρα με όλους. Αλλωστε, το στοιχείο της μοιραίας τραγικότητας είναι που κάνει τις διασημότητες ακόμη πιο φωτογενείς. Τα μέσα που απευθύνονται στη μαζική ψυχαγωγία, με κορυφαία την τηλεόραση, σε μια τελετουργική διαστροφή δημοκρατικότητας υπογραμμίζουν την απειλή της δυστυχίας, πίσω από κάθε τυχερό, πλούσιο, διάσημο πρόσωπο, υπνωτίζοντας το αίσθημα της αποστέρησης, ανακουφίζοντας την αβεβαιότητα των καθημερινών ανθρώπων, λυτρώνοντάς τους από το άγχος της επιτυχίας. Οσοι κι αν ήταν εκείνοι που ζήλεψαν τη γοητεία και την τύχη του Τζον Κένεντι, από χθες είναι κιόλας πολύ πιο ευχαριστημένοι με τη ζωή τους.

Γράφει η ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ