ΑΝΕΜΟΔΕΙΚΤΗΣ (28-09-99)

Η «κρίσιμη Δευτέρα», όπως όλοι... περιέγραφαν τη χθεσινή μέρα για το Χρηματιστήριο, μετά το σοκ της περασμένης εβδομάδος («εξυγιαντικό», «απρόσμενο», «λογικό», «επιβεβλημένο» ή... «άτσαλο» και «βιαστικό» -όπως και να το πείτε, κάπου μέσα θα πέσετε...), δεν εξελίχθηκε όπως περίμεναν τα «αισιόδοξα» σενάρια, ίσως για να αποδειχθεί πως όταν κριθεί ότι χρειάζονται κάποιες «παρεμβάσεις» για να εκλογικευθεί μια ξέφρενη πορεία στη χρηματαγορά, η άποψη ότι μπορείς να «προβλέψεις» και τον τρόπο της αντίδρασής της σ' αυτήν τη «παρέμβαση» είναι το λιγότερο παρακινδυνευμένη...

Η πτώση του γενικού δείκτη κατά 4% (μετά το «βαρύ» -5,5% της περασμένης Παρασκευής...) δεν είναι φυσικά ένα γεγονός που μπορεί να περάσει... «απαρατήρητο» ούτε να κανακευθεί με ερμηνείες και αναλύσεις ειδικών και... «ειδικολογούντων» -αξίζει όμως να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης, η πτώση έφθασε και στα επίπεδα του -6,7% και αν δεν «διόρθωνε» κυριολεκτικά την «τελευταία στιγμή» το Χρηματιστήριο, θα είχαμε φαινόμενα γενικευμένου πανικού. «Ευεξήγητου» μεν, πλην όμως... πανικού!

Η απόφαση των αρμοδίων αρχών να σταματήσουν το παιγνίδι «αέρα» στο Χρηματιστήριο (σωστή απόφαση - αν και... καθυστερημένη: έπρεπε ο έλεγχος τέτοιων χρηματιστηριακών συναλλαγών να είναι διαρκής και όχι «ξαφνικός» και με τη μορφή ποινής - άλλωστε το θεσμικό πλαίσιο για το σχετικό έλεγχο υπήρχε, δεν επινοήθηκε ξαφνικά τις τελευταίες μέρες!) συνέπεσε με το γενικότερο αρνητικό κλίμα και τη μεγάλη πτωτική τάση της Σοφοκλέους, με αποτέλεσμα όσοι (και όσες χρηματιστηριακές - όχι όλες...) έπαιζαν αέρα, να θελήσουν όπως-όπως να «κλείσουν» τις ανοικτές θέσεις τους, με πωλήσεις «περιφερειακών» χαρτιών...

Με την πλειοψηφία, όμως, αυτής της κατηγορίας μετοχών να «κλειδώνουν» σχεδόν από την αρχή της συνεδρίασης στο «λίμιτ-ντάουν» του -8%, οι πωλήσεις αυτών των μετοχών ήταν αδύνατες, με αποτέλεσμα οι «ανοικτοί» να στραφούν και στα «βαριά χαρτιά» (που είχαν εμπορευσιμότητα) για να εξασφαλίσουν τα κεφάλαια με τα οποία θα έκλειναν τον «αέρα» τους, και το «αμόκ» πωλήσεων να γενικευθεί! Αυτή η παράμετρος, σε συνδυασμό με τον πανικό που κατέλαβε τους... νεόκοπους «επενδυτές» (που πίστευαν πως ένα χρηματιστήριο είναι μια «τράπεζα» που δίνει ετήσιο κέρδος... 500%!) και την κίνηση κάποιων που «ήξεραν» να πουλήσουν και να καταγράψουν τα υψηλότερα κέρδη τους (για να αγοράσουν αργότερα!) δίνει μια απολύτως «εύγλωττη» ερμηνεία γιατί η Σοφοκλέους μπήκε σε μια δίνη που έχει όλα τα τυπικά γνωρίσματα ενός «μίνι-κραχ»!

Τα μέτρα που ανακοίνωσε χθες η Τράπεζα της Ελλάδος για την αλλαγή του πλαισίου και τη δυνατότητα πλέον των χρηματιστηριακών εταιρειών να χρηματοδοτούνται από τις τράπεζες για τα «ανοίγματά» τους αφαιρεί σε μεγάλο βαθμό τον κίνδυνο «αέρα» και «εκλογικεύει» (και κυρίως ελέγχει την κίνηση!) τις πράξεις. Μαζί, δε, με το άλλο μέτρο, που τριπλασιάζει το «πλαφόν» των δανείων που θα μπορούν να χορηγούν οι τράπεζες για αγορά μετοχών από ιδιώτες (από 5 σε 15 εκατομμύρια -υπό την προϋπόθεση οι υποψήφιοι επενδυτές να καλύπτουν από ίδια κεφάλαια το 50% της αξίας των προς αγορά μετοχών) θεωρείται βέβαιο ότι θα αποτελέσουν «αναπτυξιακά κίνητρα» για τη βελτίωση του κλίματος στη Σοφοκλέους. Και θα εκτιμηθούν αναλόγως από το επενδυτικό κοινό (όταν κάποιος του... εξηγήσει τι σημαίνουν τα μέτρα -γιατί στην πλειοψηφία του μέχρι τώρα απλώς «αγόραζε-αγόραζε-αγόραζε!») με αποτέλεσμα (έτσι ελπίζει τουλάχιστον η κυβέρνηση...) να επέλθει σταδιακά η απαραίτητη ψυχραιμία και η αναθέρμανση της Σοφοκλέους...

Μια αναθέρμανση, όμως, που δύσκολα (κι αυτό σε μεσομακροπρόθεσμη βάση είναι απολύτως θετικό!) θα ξαναδεί τις «τρέλες» του πρόσφατου παρελθόντος, οι οποίες οδήγησαν σε αυτή την πέραν πάσης λογικής έκρηξη του Χρηματιστηρίου, με τα συνακόλουθα αποτελέσματα και την «ανάγκη» να υπάρξει παρέμβαση... Και όταν η «ηρεμία» και η λογική αποκατασταθούν, ίσως τότε να πρέπει να εξετάσουν οι «αρμόδιες» αρχές την ανάγκη να υπάρξει πλήρης και κανονική «εξυγίανση» των όρων λειτουργίας της Σοφοκλέους (αν και ορισμένοι, ευλόγως από μια πλευρά, θα ήθελαν τώρα που μπήκε το «νυστέρι» να γίνει... όλη η «εγχείρηση» να ξεμπερδεύουμε μια και καλή!) με κατάργηση των στρεβλωτικών «πλαφόν» του συν-πλην 8% στη διακύμανση της τιμής των μετοχών (από την οποία στην πραγματικότητα μόνο οι κερδοσκόποι ωφελούνται!), με παράταση των ωρών λειτουργίας του Χρηματιστηρίου και με κατάργηση της φορολογίας στις «πράξεις» (που από 0,3% αυξήθηκε την περασμένη εβδομάδα σε 0,6%) και επιβολής, όπως γίνεται σε όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου, φόρου επί της υπεραξίας των μετοχών, του βεβαιωμένου και καταγεγραμμένου κέρδους, δηλαδή!

Η «διευκρίνιση» του προέδρου της Ν.Δ. κ. Καραμανλή κατά τη συνέντευξη που έδωσε στη Θεσσαλονίκη ότι «δεν είναι στην πολιτική της Ν.Δ. η φορολόγηση της υπεραξίας των μετοχών» και η σχετική άποψη που διατύπωσε ο υπεύθυνος τομεάρχης για τα οικονομικά κ. Γιώργος Αλογοσκούφης «αποτελεί προσωπική του θέση...», εκτιμήθηκε από πολλούς ότι αποτελεί μια προσπάθεια να μη θίξει τα κακώς κείμενα στο Χρηματιστήριο - και πάντως να μην «ενοχλήσει» τους «γερούς παίκτες». Είναι μια λογικοφανής ερμηνεία.

Από τη μια να μη θέλεις να φορολογήσεις τα κέρδη από το Χρηματιστήριο και από την άλλη να υπόσχεσαι (μπήκαμε στην προεκλογική περίοδο τόσο... νωρίς;) αύξηση της γενικής (πλην αγροτών) κατώτατης σύνταξης στις 150.000, είναι μια... ενδιαφέρουσα «ισορροπία» μεταξύ προστασίας των «εχόντων και κατεχόντων», αλλά και των «μη εχόντων στον ήλιο μοίρα». Μια «ισορροπία» που δεν παρέλειψε να σχολιάσει αμέσως (και αυτή η σπουδή «μυρίζει» επίσης προεκλογική περίοδο...) ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Χριστοδουλάκης, ο οποίος δήλωσε χθες ότι το κόστος των εξαγγελιών του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης φθάνει το... 1 ΤΡΙΣ. και τυχόν υλοποίησή τους θα οδηγούσε τη χώρα σε δημοσιονομικό κραχ.

Κάτι μας λέει, πάντως, πως όσο τα γκάλοπ (που άρχισαν να... διαρρέουν για να «φτιάξουν κλίμα») δείχνουν το ΠΑΣΟΚ να ανακάμπτει και να προηγείται στην πρόθεση («πρόθεση», εντάξει;) ψήφου της Ν.Δ., τόσο θα... αυξάνουν και οι υποσχέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εγκαινιάζοντας πιθανότατα τη... μακρότερη προεκλογική περίοδο που γνώρισε ποτέ ο τόπος!

Θάνος Οικονομόπουλος