ΣΧΟΛΙΟ Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ (15-10-99)

Μειονέκτημα... «καθεστωτικό»

Θύελλα από το πουθενά έπληξε τη Ν.Δ., την ώρα που όλα τα κόμματα τοποθετούν τις δυνάμεις τους σε προεκλογική διάταξη μάχης. Ανεξαρτήτως της ορθότητας ή μη των κριτικών παρατηρήσεων του κ. Λούλη, οι δηλώσεις του «βγήκαν στον αέρα» την πιο ακατάλληλη στιγμή. Προκάλεσαν έντονες εσωτερικές αντιδράσεις, σε μια στιγμή που η αξιωματική αντιπολίτευση έχει ζωτική ανάγκη να εμφανίζεται συσπειρωμένη για να μετριάσει το δεδομένο έλλειμμα πολιτικής ακτινοβολίας. Το επεισόδιο αυτό, όμως, δεν πρόκειται να έχει αποφασιστικές επιπτώσεις, γιατί η εκλογική μάχη θα κριθεί όχι τόσο από την έλξη που ασκεί η Ν.Δ. όσο από το μέγεθος των διαρροών από το ΠΑΣΟΚ. Ο κ. Σημίτης είναι ταυτοχρόνως το μεγάλο πλεονέκτημα και το μεγάλο μειονέκτημα του ΠΑΣΟΚ. Είναι αυτός που διείσδυσε στο ζωτικό χώρο της Ν.Δ., με αποτέλεσμα όχι μόνο να της αποσπάσει μια ολόκληρη κατηγορία ψηφοφόρων, αλλά και να της προκαλέσει κρίση ταυτότητας. Από την άλλη πλευρά, όμως, ο πρωθυπουργός και η πολιτική του απωθούν μια σημαντική μερίδα παραδοσιακών «πράσινων» ψηφοφόρων. Σε σύγκριση με το χώρο του ΠΑΣΟΚ, ο χώρος της Ν.Δ. είναι μειοψηφικός. Ο μόνος τρόπος για να κερδίσει τις εκλογές είναι οι διαρροές του ΠΑΣΟΚ να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα. Η θεμελιώδης αυτή ανάλυση επιβάλλει στον κ. Καραμανλή: Πρώτον, να αποφεύγει την πόλωση για να μη συσπειρώσει τον αντίπαλο χώρο. Δεύτερον, να ακολουθεί μια γραμμή, η οποία αποτελεί ένα κράμα οικονομικού φιλελευθερισμού και «λαϊκής Δεξιάς». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η γραμμή αυτή είναι σε κάποιο βαθμό αντιφατική, αλλά ο κ. Καραμανλής δεν έχει εναλλακτική λύση. Τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και τα ΜΜΕ υποστηρίζουν με εξόφθαλμο και πρωτοφανή τρόπο τον κ. Σημίτη, ενώ εξίσου εξόφθαλμη είναι η δυσμενής μεταχείριση του προέδρου της Ν.Δ. Μέσα σ' αυτό το περιβάλλον, ο μόνος αντικειμενικός «σύμμαχος» της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι η αρνητική ψήφος των κεντροαριστερής απόκλισης λαϊκών στρωμάτων. Επειδή ακριβώς το παιχνίδι παίζεται σ' αυτό το επίπεδο, οι δεδομένες αδυναμίες της Ν.Δ. δεν θα έχουν αποφασιστικές εκλογικές επιπτώσεις. Τα προβλήματά της θα αποκτήσουν βαρύνουσα πολιτική σημασία μόνον εάν κερδίσει τις εκλογές και κληθεί να κυβερνήσει τον τόπο. Τότε θα φανεί η απειρία και η όποια ανεπάρκεια του στελεχικού δυναμικού της. Το γεγονός, όμως, ότι το ΠΑΣΟΚ έχει εκ των πραγμάτων μετατραπεί σε «καθεστωτικό» κόμμα μπορεί να του εξασφαλίζει μια σειρά πλεονεκτημάτων, αλλά από την άλλη πλευρά το έχει φθείρει πολιτικά. Ειδικά στα μάτια όσων δεν είναι σε θέση να συμμετάσχουν στο «μεγάλο φαγοπότι» της Σοφοκλέους.