ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ (27-10-99)

Προς τον Αρχιεπίσκοπο με σεβασμό!

Με όλον το σεβασμό που οφείλει κανείς στον Αρχιεπίσκοπο κ. Χριστόδουλο και για το άτομό του και για το αξίωμα που φέρει, τίθενται μερικά ζητήματα αρχών, τα οποία σχετίζονται τόσο με τη φυσιογνωμία της Εκκλησίας όσο και με την πολιτειακή μας συγκρότηση. Αυτά τα ζητήματα, βέβαια, όφειλε να τα θέσει η κυβέρνηση και γενικότερα η πολιτική ηγεσία. Αλλά τα μεν «μικρά» κόμματα, από τα οποία θα περίμενε κανείς περισσότερο ελεύθερη συμπεριφορά αρχών, παραδόξως δεν τα θέτουν, τα δε δύο μεγάλα, τα λεγόμενα κόμματα εξουσίας, φοβούνται να τα θέσουν, λόγω της μεγάλης, όντως, δημοτικότητας του Αρχιεπισκόπου. Η στήλη αυτή πάντοτε υποστήριζε ότι ο Αρχιεπίσκοπος έχει το δικαίωμα, που έχουμε όλοι μας, να μιλάει για όποιο θέμα θέλει και με όποιο τρόπο θέλει. Θα ήταν δε απείρως καλύτερο για όλους μας, πιστούς και απίστους, αν οι απόψεις του εκπροσωπούσαν μια ελεύθερη, ανεξάρτητη και δημοκρατική Εκκλησία, υπεύθυνη μόνο απέναντι των πιστών της, χωρίς καμιά κρατική ή παρακρατική διαπλοκή και εξάρτηση, ιδεολογική ή οικονομική. Αυτή η λύση φαίνεται να έχει απασχολήσει τον Αρχιεπίσκοπο και ενδομύχως ίσως να την εύχεται. Ωστόσο, το πρόβλημα δεν είναι αν ο Αρχιεπίσκοπος έχει δικαίωμα να έχει γνώμη(!), αλλά ποια γνώμη έχει και εκφράζει. Φυσικά, όταν ο Αρχιεπίσκοπος εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του επί παντός ζητήματος που απασχολεί τη χώρα, ασφαλώς έχει υπόψη του, ότι θα υπάρξουν εκείνοι που θα συμφωνήσουν μαζί του και εκείνοι που θα διαφωνήσουν. Η κοινωνία μας είναι ποικίλη και πολύπλευρη, με αντιφατικά συμφέροντα και αλίμονο αν δεν ήταν. Οταν, λοιπόν, ο Αρχιεπίσκοπος εκφράζεται ελεύθερα και διατυπώνει την άποψή του για όλα αυτά τα ζητήματα, καταλαβαίνει και ο ίδιος ότι εισέρχεται πλησίστιος στην πολιτική και μεταβάλλει την Εκκλησία σε πολιτικό κόμμα. Με οπαδούς, αντιπάλους, αλλά και εσωτερικούς ανταγωνισμούς. Είναι υποχρεωμένοι επιπλέον, η Εκκλησία και ο Αρχιεπίσκοπος, να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα του πολιτικού μάρκετινγκ και νομίζω ότι άρχισαν να το κάνουν. Αυτά υποθέτω ότι εννοεί ο Αγιος Θηβών και Λεβαδείας, όταν μιλάει για «εκκοσμίκευση» της Εκκλησίας, η οποία ασφαλώς αλλοιώνει τη φυσιογνωμία και την αποστολή της, όπως τουλάχιστον τη γνωρίζαμε ώς σήμερα.

Το δεύτερο ζήτημα αναφέρεται στις «αιρέσεις» εναντίον των οποίων η Εκκλησία σκέφτεται να εξαπολύσει εκστρατεία. Κάθε θρησκεία και κάθε δόγμα είναι φυσικό να θεωρούν «αίρεση» οποιαδήποτε άλλη θρησκεία και άλλο δόγμα. Δεν θα ήταν θρησκεία και δόγμα αν δεν είχε αυτήν την αντίληψη. Ζήσαμε και την ακριβώς αντίστροφη εξέλιξη: Ιδεολογίες που εμφορούνταν από αυτήν την αντίληψη κατάντησαν... «θρησκείες» και δόγματα! Ολα αυτά είναι απολύτως κατανοητά και αποδεκτά στο πλαίσιο της ελεύθερης διαπάλης των ιδεών και της ελεύθερης έκφρασης, τις οποίες διασφαλίζει και εγγυάται το πολίτευμά μας. Η Εκκλησία θεωρεί τους καθολικούς, τους προτεστάντες, τους παλαιοημερολογίτες, τους ευαγγελιστές, τους χιλιαστές και κάθε άλλον που δεν είναι χριστιανός ορθόδοξος «αιρετικούς»! Πολύ καλά κάνει! Αρκεί να παραδεχθεί εμπράκτως ότι όλοι αυτοί οι «αιρετικοί» είναι Ελληνες πολίτες και φορολογούμενοι και έχουν ακριβώς τα ίδια λατρευτικά δικαιώματα και τις ίδιες ελευθερίες που έχουν και οι χριστιανοί ορθόδοξοι. Εφόσον φυσικά δεν παραβαίνουν τους νόμους, κάτι που ισχύει και για τους χριστιανούς ορθοδόξους. Επιτρέψτε μου εδώ να παρατηρήσω: Το κράτος μισθοδοτεί τους ορθόδοξους ιερείς και πολύ καλά κάνει. Πράττει όμως το ίδιο για τους ιερείς των άλλων θρησκειών και δογμάτων που είναι Ελληνες πολίτες και φορολογούμενοι; Αν δεν το κάνει, με ποιο δικαίωμα! Τα ζητήματα αυτά έχουν ιδιαίτερα κρίσιμη σημασία για τους μουσουλμάνους ιερείς της Θράκης.

Το Σύνταγμά μας βέβαια αναφέρει ότι η ορθόδοξη θρησκεία είναι η «κρατούσα». Υποθέτω ότι εννοεί την ιδεολογική και αριθμητική της ισχύ και δεν θέλει εξαιρέσεις και αποκλεισμούς από ελευθερίες και δικαιώματα που περιγράφει και εγγυάται με άλλα του άρθρα. Δεν νομίζω ότι εννοεί την άσκηση ιδεολογικού καταναγκασμού (ιδεολογικής τρομοκρατίας) και καταπίεσης από οιονδήποτε εναντίον ουδενός. Ούτε η Ορθοδοξία, η οποία επί αιώνες συμβίωσε με άλλες θρησκείες και δόγματα και επιβίωσε θα ήθελε να δει την Εκκλησία να μετατρέπεται σε μισαλλόδοξη οργάνωση πιστών. Την ευχή σας, Μακαριώτατε...

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ