ΣΤΑΣΕΙΣ (27-10-99)

Μνημόσυνα

1992, Ρίο ντε Τζανέιρο. 1995, Βερολίνο. 1996, Γενεύη. 1997, Κιότο. 1998, Μπουένος Αϊρες. 1999, Βόννη. Και πάει λέγοντας. Κι όχι απλώς λέγοντας, παρά και καταβροχθίζοντας το μέλλον του πλανήτη, που τυπικώς ανήκει εξίσου σε όλους μας. Από διάσκεψη σε διάσκεψη, από πρωτόκολλα σε πρωτόκολλα, από τις ομαδικές φωτογραφίες των παλιών προέδρων και πρωθυπουργών, που τους έχει ήδη περιλάβει η σκόνη της ιστορίας, έως τις φωτογραφίες των διαδόχων τους στο θώκο της αδιαφορίας και της ιδιοτέλειας, το μοναδικό «κέρδος» είναι ότι πλέον το φαινόμενο του θερμοκηπίου γίνεται αποδεκτό από όλους ως απολύτως υπαρκτό και επικίνδυνο, και δεν θεωρείται ακραία επινόηση της παραεπιστημονικής οικολογικής φαντασίας. Ενα κέρδος ισάξιο ομοειδές εκείνου που έχει ο μελλοθάνατος όταν ειδοποιείται αρμοδίως ότι, μετά τις τόσες αναβολές, θα εκτελεστεί τη μεθεπόμενη εβδομάδα. Αλλοι βέβαια μέτρησαν ουσιωδέστερα κέρδη. Δολάρια, εκατομμύρια δολάρια. Πόσα; Αναρίθμητα, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι, μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο την τελευταία επταετία, σύμφωνα με τις καταγγελίες της Greenpeace, οι αυτοκινητοβιομηχανίες και οι βιομηχανίες πετρελαίου και άνθρακα «λίπαναν» τους κομματικούς μηχανισμούς με 54 εκατομμύρια δολάρια, ώστε να τους υποτάξουν στις επιθυμίες τους· να τους επιτρέψουν δηλαδή να συνεχίζουν να ξοδεύουν το οξυγόνο άνευ ορίων και να εκπέμπουν άνευ όρων το διοξείδιο του άνθρακα. Περί διαπλεκομένων ο λόγος, αν και μια τέτοια διατύπωση περιποιεί τιμήν στην πολιτική τάξη, εφόσον τη θεωρεί ισοδύναμη των βιομηχανικών αυτοκρατοριών (μόνο οι ισότιμοι μπορεί να θεωρηθούν διαπλεκόμενοι) και παραβλέπει τη θεσμική πλέον υποτέλειά της. Είναι τέτοια η κερδώα μικρόνοια ώστε έφτασε να θεσμοθετήσει το δικαίωμα των μεν φτωχών χωρών να πουλάνε συντελεστή ρύπανσης, των δεν πλουσίων να εξάγουν ρύπανση, ώστε να μην επιβαρύνουν άλλο το δικό τους περιβάλλον. Τόσα χρόνια μετά την ανακάλυψη ότι η γη είναι στρογγυλή, κι αυτοί πιστεύουν ότι αν εκπεμφθούν αμερικανικά διοξείδια, στην Ουγκάντα επί παραδείγματι, θα μείνουν εγκλωβισμένα εκεί, δεν θα ταξιδέψουν προς την Ανατολή ή τη Δύση. Με ανάλογη ολιγόνοια αντιμετωπίζουμε, εκτός του χώρου, και το χρόνο. Πιστεύουμε, οι άφρονες, ότι οι δεκαετίες χωρίζονται από τείχη άπαρτα, ότι το κακό του 1990, λόγου χάρη, δεν θα διεισδύσει στο 2010 αλλά θα μείνει ασφαλισμένο στη δεύτερη χιλιετία. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να ρυπαίνουμε απεριορίστως τώρα και ν' ασχοληθούμε με το αύριο εν καιρώ. Αλλά το αύριο όχι απλώς έχει έρθει ήδη, παρά έχει κιόλας ξοδευτεί.

Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΜΠΟΥΚΑΛΑ