ΑΝΕΜΟΔΕΙΚΤΗΣ (28-10-99)

«Κάτι λέει», σίγουρα, αυτή η πρόταση που διατυπώθηκε επίσημα στο Διεθνές Συνέδριο (με συμμετοχή πανεπιστημιακών και δικαστικών) με θέμα τη διαφθορά (και τη διαπλοκή...), που διοργάνωσε ο προϊστάμενος του Εφετείου κ. Σεργάκης και προβλέπει να θεωρείται ποινικό αδίκημα η πρόσληψη δημοσίου λειτουργού ή υπαλλήλου, που αποχωρεί από την υπηρεσία του, από ιδιωτική επιχείρηση που είχε καθ' οιονδήποτε τρόπο σχέση ή συνεργασία με τη δημόσια υπηρεσία στην οποία υπηρετούσε ο προσλαμβανόμενος - κι αυτή η απαγόρευση να ισχύει για 5 χρόνια από την ημέρα της αποχώρησης του δημοσίου λειτουργού!

Μπορεί στην πρόταση «ονόματα να μην αναφέρονται - υπολήψεις να μη θίγονται...», αλλά ξεφυλλίστε τις εφημερίδες της περασμένης πενταετίας (και πιο πριν, δηλαδή, αν δεν βαριέστε...) και θα δείτε πάμπολλες περιπτώσεις, κατά τις οποίες δημόσιοι λειτουργοί (ενίοτε και ανωτάτου επιπέδου!) με το που συνταξιοδοτήθηκαν, έληξε η σύμβασή τους (ή διεκόπη, με πρωτοβουλία του Δημοσίου...) την επομένη κιόλας προσλήφθηκαν από συγκεκριμένες εταιρείες με τις οποίες ο οργανισμός ή η υπηρεσία τους είχε μπόλικα... αλισιβερίσια και πάρε-δώσε!

Το «σπορ», πολύ διαδεδομένο στο χώρο της υψηλής τεχνολογίας (των τηλεπικοινωνιών συμπεριλαμβανομένων - φυσικότατα!) ιδίως τα τελευταία χρόνια και βέβαια και στον τομέα των εξοπλισμών, όπου απόστρατοι αξιωματικοί, με το που συνταξιοδοτήθηκαν προσελήφθησαν ως «σύμβουλοι» σε διάφορες εταιρείες εκπροσώπησης ξένων οίκων οπλικών συστημάτων στη χώρα μας - οι λόγοι, ευνόητοι βεβαίως: κατ' αρχάς, η δυνατότητα «πρόσβασης» στις συγκεκριμένες δημόσιες υπηρεσίες των «τέως» και «αποστράτων» και οι γνωριμίες τους, η σε βάθος γνώση της «δομής» και των «αναγκών» των επίμαχων υπηρεσιών και, δευτερευόντως, η «ανταμοιβή» με παχυλότατους μισθούς για... προσφερθείσες «υπηρεσίες» κατά το παρελθόν!

Σωστό είναι το μέτρο (και θα άξιζε να το υιοθετήσει νομοθετικά η Πολιτεία, όπως προτάθηκε κατά το Συνέδριο - να δούμε αν θα το «σκεφθεί» κανείς από τους νομοθέτες μας...), φρονούμε όμως, μονάχα ως προς την υπογράμμιση των «δυνατοτήτων» της διαφθοράς, της διαπλοκής και της εξάρτησης! Πρακτικά (να γίνει, δεν λέμε να μη γίνει - όλο και κάπως θα «δυσκολέψει» τα πράγματα...) όμως, διατηρούμε σοβαρότατες αμφιβολίες αν θα αποτελέσει ουσιαστικό παράγοντα «αποτροπής» και διαφάνειας, τιμικότητος και χρηστής διαχείρισης του δημοσίου πλούτου! Κατ' αρχάς (να αρχίσουμε από το σκέλος «ανταμοιβή»!), μπορεί ο πάσα εις ευεπίφορος στο χρηματισμό δημόσιος λειτουργός να ζητήσει για τις «υπηρεσίες» του «τόσα και στο χέρι...» (λογαριασμό στο εξωτερικό, δηλαδή!), αντί της υπόσχεσης «κάνε μου τη δουλειά κι όταν φύγεις θα σε προσλάβω σύμβουλο, με 3 εκατομμύρια το μήνα!».

Τώρα, σε ό,τι αφορά «το κόψιμο των δεσμών» και των δυνατοτήτων πρόσβασης μιας επιχείρησης σε μια δημόσια υπηρεσία, διά της μεθόδου της προσλήψεως τέως στελέχους της, είναι πολύ χαρακτηριστική μια κουβέντα που είχαμε πριν από κάμποσο καιρό με... υπουργό της κυβέρνησης, στον οποίο είχαμε διατυπώσει την απορία μας, «ποια εντύπωση δημιουργείται στον κόσμο όταν με το που το Δημόσιο διακόπτει τη σύμβαση διευθύνοντος συμβούλου μεγάλου οργανισμού, ο εν λόγω κύριος, την... επομένη, προσλαμβάνεται από τον κύριο προμηθευτή του οργανισμού ή όταν απομακρυνθείς ως αποτυχών διευθυντής ημικρατικής εταιρείας, την οποία... χαντάκωσε με αποτέλεσμα να ωφεληθούν πολλαπλά οι ιδιωτικές ανταγωνίστριές της, προσλαμβάνεται από μία εξ αυτών;» (σ.σ.: Ηταν πολύ... επίκαιρο «επικοινωνιακό» το θέμα εκείνες τις ημέρες - ονόματα δεν λέμε, υπολήψεις δεν θίγουμε!).

Με έκπληξη (κακώς, δεν θα έπρεπε!) ακούσαμε τον υπουργό να μας λέει με αφοπλιστική ειλικρίνεια ότι «καλά, μωρέ, εκεί είναι το ζήτημα; Λες και δεν μπορεί ο ενδιαφερόμενος επιχειρηματίας να... εξαγοράσει και τον αντικαταστάτη του απομακρυνθέντος - ζήτημα "τιμής" και... λίγου χρόνου είναι τα πάντα!» - και, εδώ που τα λέμε, άδικο είχε;

Εύκαμπτες συνειδήσεις και... ελαστικές «τιμιότητες» (η ρίζα του όρου έχει ως βάση την... «τιμή», άλλωστε!) θα υπάρχουν πάντα - το ίδιο και «γαλαντόμοι» επιχειρηματίες, που και τη δουλειά τους θα θέλουν να κάνουν και «χασούρα» δεν θα έχουν, αφού το «δωράκι», είναι βέβαιο ότι το... ενσωματώνουν στην τελική τιμή του προϊόντος ή της υπηρεσίας που πουλάνε - το πραγματικό ζήτημα είναι να θωρακισθεί η Πολιτεία με τέτοιους θεσμούς και ελεγκτικούς αδιάβλητους μηχανισμούς, ώστε οι «ευκαιρίες» να εκμηδενίζονται και οι ποινές για τους παραβάτες να είναι εξοντωτικές!

Οταν ο (τότε υπουργός Μεταφορών) κ. Χάρης Καστανίδης είχε υποβάλει ένα κατά το δυνατόν αδιέβλητο σύστημα δημοσίων προμηθειών και ανάθεσης δημοσίων έργων, ο πρωθυπουργός το είχε χαρακτηρίσει «έξοχο!» και είχε δεσμευθεί ότι το σύστημα αυτό, ολοκληρωμένο και για όλα τα υπουργεία, θα περνούσε ως νόμος - κάτι, που δεν έγινε ποτέ, παρά το γεγονός ότι ο εισηγητής του το είχε θέσει ως θέμα σε τρία (αν δεν μας απατά η μνήμη μας...) υπουργικά συμβούλια, γιατί.. στο μεταξύ εκτιμήθηκε πως «το υπάρχον νομικό πλαίσιο είναι υπεραρκετό για τη διασφάλιση της διαφάνειας στις προμήθειες του Δημοσίου...».

Δυστυχώς, η καθημερινή πρακτική (σε διακομματικό, λυπούμεθα να πούμε επίπεδο...) αλλά και οι «νέες» (εξ αναπαραγωγής του παρελθόντος!) καταγγελίες περί διαφθοράς και «διαπλοκής» αποδεικνύουν ότι το «υπάρχον νομικό πλαίσιο» δεν είναι και τόσο αποτελεσματικό όσο διατείνονται οι αρμόδιοι - άρα, κάτι πρέπει να γίνει, το συντομότερο δυνατόν και κατά τον αποτελεσματικότερο τρόπο, για να πάψει επιτέλους κάποτε η σκανδαλολογία (πραγματική ή εκ του πονηρού...) να κυριαρχεί στη δημόσια ζωή!

Δεν ξέρουμε πόσο «ωφέλιμες» για τις εθνικές θέσεις μας, σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, μπορεί να αποδειχθούν μεσομακροπρόθεσμα αυτές οι επίμονες εστιάσεις από ορισμένους (όπως προχθές, του κ. Τσοχατζόπουλου) ως «κύριου» εμποδίου στην προσέγγιση Αθηνών - Αγκυρας του Κυπριακού προβλήματος. Το Κυπριακό αποτελεί αναμφισβήτητα ένα από τα μεγάλα εμπόδια και η Ελλάδα δεν μπορεί να το «βάλει στο ράφι» (το επιχείρισε στο παρελθόν και δεν «της βγήκε»...), αλλά κάθε φορά που το επισείουμε, καλά θα κάναμε να «θυμίζουμε» και τις άλλες «εκκρεμότητες» - κυρίως, δηλαδή, τις αλλεπάλληλες επιθετικές στρατηγικές της Αγκυρας, σε ό,τι αφορά το Αιγαίο και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας σε αυτό, όπως αναδεικνύονται από τις διεθνείς συμφωνίες και Σύμφωνα.

Μη βρεθούμε, δηλαδή, κάποια ωραία μέρα να υπάρξει μια λύση «κοινώς αποδεκτή» (κυρίως από πλευράς Λευκωσίας...) στο Κυπριακό και οι Τούρκοι να έχουν να λένε πως «το μείζον το λύσαμε, όπως επιμένατε, άρα... όλα τα άλλα αυτομάτως έχουν τακτοποιηθεί...»! Γιατί, είναι άλλο πράγμα να θέλεις (και φυσικά πρέπει να θέλουμε...) η ένταση μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών να μειωθεί ουσιαστικά, και άλλο να «παραβλέπεις» ζητήματα που εν δυνάμει θα πολλαπλασιάσουν τις αιτίες και τις αφορμές νέων (και, πλέον, ακόμη πιο δύσκολου χειρισμού από πλευράς μας...) αντιπαραθέσεων και «πολεμικής».

Καλό... φευγιό -κυρίως για εκείνους τους «τυχερούς» που την αργία της 28ης Οκτωβρίου θα την παρατείνουν μέχρι ΚΑΙ το Σαββατοκύριακο!

Θάνος Οικονομόπουλος