ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ (25-11-99)

Εκτακτοι του Δημοσίου (πάλι!)

Επαναλαμβάνω τα κεντρικά στοιχεία της έννοιας «έκτακτος του Δημοσίου» γιατί πολλοί δεν τα γνωρίζουν: Εκτακτος είναι εκείνος που εργάζεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με σύμβαση έργου ή ορισμένου χρόνου και απολύεται όταν το έργο αποπερατωθεί ή εξαντληθεί ο προβλεπόμενος από τη σύμβαση χρόνος. Την απόλυσή του μάλιστα την επιβάλλει ο νόμος, τα δικαστήρια την επικυρώνουν και η υπηρεσία από την οποία εξαρτάται ο «έκτακτος» είναι υποχρεωμένη να το κάνει. Πράγματι τηρούνται αυτές οι διατάξεις και οι «έκτακτοι» απολύονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Επαναπροσλαμβάνονται όμως την επομένη για την επόμενη χρονική περίοδο (αφού η προηγούμενη εξαντλήθηκε κατά νόμο!) ή για το ίδιο έργο, το οποίο υποτίθεται ότι αποπερατώθηκε, επίσης κατά νόμο! Με τον τρόπο αυτό, βουλευτές και άλλοι κομματικοί παράγοντες, ιδιαιτέρως των δύο μεγάλων κομμάτων, των επιλεγομένων «εξουσίας», άρχισαν να διορίζουν σωρηδόν κομματικούς οπαδούς και ψηφοφόρους σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, ανεξαρτήτως των αναγκών τους και των διαθεσίμων οργανικών θέσεων. Δεν υστέρησαν και τα «μικρά» λεγόμενα κόμματα, τα οποία έκαναν το κατά δύναμη, εκεί όπου διέθεταν κάποια μικρή εξουσία. Το «κόμμα - προστάτης» προσέφερε τις ίδιες ρουσφετολογικές υπηρεσίες και όταν ερχόταν η στιγμή να απολυθεί (κατά νόμο πάντοτε!) ο «έκτακτος» και προκειμένου να επαναπροσληφθεί την επομένη, με ανανεωμένη σύμβαση. Ετσι, τμήμα των εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα εξαρτήθηκε από το «κόμμα - προστάτη» (από σεβασμό στην «Κ» δεν κάνω χρήση της άλλης, ασφαλώς ακριβέστερης, λέξης...). Πέρασαν όμως τα χρόνια (η «προστασία» άρχισε να εφαρμόζεται ευρέως μετά το 1986) και αυτή η πάροδος του χρόνου προκάλεσε, με την απλή επανάληψη της μεθόδου, ολόκληρο κοινωνικό πρόβλημα. Σήμερα κανείς, ούτε η υπουργός Δημόσιας Διοίκησης δεν γνωρίζει πόσοι είναι αυτοί οι... κατ' εξακολούθηση «έκτακτοι». Ισως υπερβαίνουν τις 20.000! Το βέβαιο είναι ότι δεν υπάρχει υπηρεσία του ευρύτερου δημόσιου τομέα που να μη διαθέτει τους «εκτάκτους» της ή άλλως τους «Αλβανούς» της. Πολλοί από αυτούς έχουν συμπληρώσει 13 και 14 χρόνια... «εκτακτοσύνης»! Πολλοί, επίσης, όλα αυτά τα χρόνια προσπάθησαν, άλλοι επιτυχώς και άλλοι ανεπιτυχώς, να λύσουν το πρόβλημα για τον εαυτό τους, τι να κάνουν οι άνθρωποι, μία μόνο ζωή έχουμε!... Φυσικά, πάλι με το «κόμμα-προστάτη» (αντιλαμβάνεσθε πόσο ισχυρός είναι ο πειρασμός να μεταχειρισθώ την άλλη λέξη).

Οι χθεσινές εφημερίδες γράφουν ότι «τα κόμματα - προστάτες» και η υπουργός Δημόσιας Διοίκησης δείχνουν διάθεση να καταπιαστούν με το θέμα και να δώσουν κάποια λύση. Θα έπρεπε να το κάνουν γιατί όλα, λίγο-πολύ, δημιούργησαν το πρόβλημα και πρέπει, τουλάχιστον να αισθάνονται ένοχα. Η συνενοχή φέρνει και τη συναίνεση! Ωστόσο, φαίνεται ότι έχει δίκαιο ο κ. Π. Παυλόπουλος (ώς πότε αυτός ο άνθρωπος θα ξελασπώνει τη Ν.Δ.;) που επιμένει ότι η συνένοχη και συναινετική λύση οφείλει να είναι ριζική, οριστική και θεσμική. Οχι με μικροκομματικές συνεννοήσεις στο καφενείο της Βουλής και με κριτήρια ρουσφετολογικά, αλλά με σύντομη επεξεργασία του σχετικού νομοσχεδίου από τυπική (και όχι άτυπη) διακομματική επιτροπή και με την καθιέρωση σταθερών κριτηρίων που θα αποτρέψουν την επανάληψη του αθλίου αυτού φαινομένου στο μέλλον. Αυτό, όμως, είναι αδύνατο να γίνει χωρίς τη ριζική εκκαθάριση του παρελθόντος, με μετατροπή όλων των συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε συμβάσεις αορίστου χρόνου. Είναι ευκαιρία και για τον κ. Γ. Αρσένη να τακτοποιήσει τους «Αλβανούς» της δημόσιας εκπαίδευσης. Και για την κ. Παπαζώη να τακτοποιήσει τους δικούς της «Αλβανούς» τους «αρχαιολόγους-εργατοτεχνίτες».

Το θέμα των εκτάκτων έχει βέβαια το ανθρώπινο περιεχόμενο. Αλλά πιο οδυνηρό είναι το πολιτικό περιεχόμενο. Αποκαλύπτει πώς λειτουργεί η (ευρύτερη) δημόσια διοίκηση, αλλά και πώς καταστρατηγούνται οι νόμοι και, τέλος, πώς λειτουργεί το πελατειακό πολιτικό μας σύστημα, ως σύστημα.. «προστασίας»!

Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ