ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ (09-12-99)

Θεσμοί σε ανυποληψία

Το καλύτερό μου από όλα όσα ακούστηκαν αυτές τις ημέρες περί διαφθοράς και χρέους, να προστατεύσουμε την κοινωνία από κυκλώματα αποπλανητών, είναι οι ρήτορες ηθικολόγοι. Με πόση μαεστρία αναλαμβάνουν το ρόλο του προστάτη των ηθικών και οικογενειακών αξιών, μιλούν για το φτωχό κόσμο που τον πλανεύουν οι δόξες και η λάμψη της διασημότητας. Οι περισσότεροι εξ αυτών ανήκουν, βεβαίως, στον κόσμο των διασημοτήτων και συμμετέχουν στην παραγωγή αυτού του περιβάλλοντος υποκουλτούρας που, κατά την άποψή τους, παρασύρει τους φτωχούς αφελείς. Οι ίδιοι, βεβαίως, θεωρούν τους εαυτούς τους «ποιοτικούς»· μόνο που το μέτρο της «ποιότητάς» τους το δίνει το ίδιο ακριβώς περιβάλλον, αυτό που στηλιτεύουν ως υπεύθυνο για την έλλειψη κριτηρίων του κοινού συμμετέχοντας στην αναπαραγωγή του, η οποία άλλωστε εξασφαλίζει και τη δική τους παρουσία ως «ποιοτικό» άλλοθι. Α, μα δεν έχει ρωγμές αυτό το σύστημα και δεν κινδυνεύει διόλου να καταρρεύσει από «αποκαλύψεις», διότι η σκουπιδοεκπαίδευση του κοινού διατηρεί τις νοοτροπίες εκείνες, που εξασφαλίζουν την ύπαρξη περιθωρίου εκεί όπου αφθονεί το υλικό για τριανταφυλλοπουλιάδες. Πάντως, στο κανάλι Alpha η ατμόσφαιρα δεν είναι διόλου ευχάριστη. Εφτασε ήδη εξώδικο του κ. Κορκολή, ο οποίος ζητεί να μην αναφερθεί το όνομά του στις εκπομπές του κ. Τριανταφυλλόπουλου, αλλά ο ίδιος ο παρουσιαστής δεν έχει εκδηλώσει τις προθέσεις του. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα συνεχίσει τις αποκαλύψεις για «τη διαφθορά», αποφεύγοντας το συγκεκριμένο όνομα. Πάντως, κάθε άλλο παρά για «δημοσιογραφική επιτυχία» φαίνεται να πανηγυρίζουν στον Alpha, καθώς το βίντεο-τσόντα ήταν πλήγμα για την προσπάθεια που γινόταν να προβάλει το κανάλι ένα σοβαρό και έγκυρο προφίλ. Φαίνεται να παίρνουν αποστάσεις από τις μεθόδους Τριανταφυλλόπουλου, αλλά η αντίδραση δεν είναι ίδια με εκείνη που προκάλεσε η εκπομπή του κ. Αναστασιάδη. Η συνεργασία συνεχίζεται κανονικά. Εδώ, βέβαια, αναδεικνύεται και ένα ακόμη σοβαρό πρόβλημα του τηλεοπτικού χώρου, που είναι η συμπεριφορά των καναλιών-επιχειρήσεων προς τους επαγγελματίες, οι οποίοι αναλαμβάνουν να στηρίξουν τη σκληρή μάχη του ανταγωνισμού καταφεύγοντας σε μη θεμιτές μεθόδους για να πετύχουν την τηλεθέαση, η οποία με τη σειρά της δίνει την οικονομική ευρωστία στην τηλεοπτική επιχείρηση. Καταλήγουμε, λοιπόν, για μία ακόμη φορά στο έλλειμμα λειτουργίας των θεσμών, άρα στην πολιτική πτυχή του ζητήματος. Και όταν οι ίδιοι οι θεσμοί πέφτουν σε ανυποληψία, τότε κανένα κανάλι δεν έχει τη διάθεση να συμμορφωθεί με κανόνες, των οποίων η παράβαση δεν έχει κανένα κόστος. Οσο για τα χρηματικά πρόστιμα που υπερηφάνως ανακοινώνει ο υπουργός ότι έχει εγκρίνει, είναι μάλλον μικρή ζημιά έναντι του υψηλού όφελους των διαφημίσεων, το οποίο μπορεί να απολαμβάνει όταν έχει πετύχει υψηλή τηλεθέαση. Αλλωστε περισσότερο και από τα ακραία τηλεοπτικά φαινόμενα και την τιμωρία τους, το θέμα που «καίει» τις τηλεοπτικές επιχειρήσεις είναι οι διαφημίσεις, «γκρίζες» και μη, ένα θέμα που είχε αρχίσει συστηματικώς να εξετάζει το ΕΣΡ δέκα ημέρες περίπου προτού ξεσπάσει η κρίση στις σχέσεις του με τον υπουργό.

Γράφει η Πόπη Διαμαντάκου