Χρήμα και εξουσία
Διαστάσεις χιονοστιβάδος αποκτά το σκάνδαλο των παράνομων χρηματοδοτήσεων του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας. Ηδη, ο αρχιτέκτονας της γερμανικής ενοποιήσεως Χέλμουτ Κολ αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο της φυλακίσεως με την κατηγορία της απιστίας, έχοντας ομολογήσει ότι δέχθηκε μυστικές δωρεές ύψους 1,5 εκατομμυρίου μάρκων για λογαριασμό του κόμματός του. Δεν είναι ο πρώτος. Πριν από λίγα χρόνια, το πολιτικό σύστημα της Ιταλίας κυριολεκτικά εκθεμελιώθηκε από τις τεκτονικές δονήσεις της επιχειρήσεως «Mani Pulite» (Καθαρά Χέρια), καθώς η δικαστική εξουσία οδηγούσε στις φυλακές εκατοντάδες στελέχη των κομμάτων που κυριαρχούσαν επί δεκαετίες στην πολιτική ζωή της χώρας. Τις τελευταίες εβδομάδες ήρθε η σειρά των Βρετανών Συντηρητικών να αντιμετωπίσουν το «ωστικό κύμα» ανάλογων αποκαλύψεων. Εξίσου εντυπωσιακές είναι οι καταγγελίες που έρχονται από την άλλη ακτή του Ατλαντικού. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 1999, ο υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους συγκέντρωσε το απίστευτο ποσό των 37 εκατομμυρίων δολαρίων, υπερβαίνοντας κατά 300% κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Σχολιάζοντας το γεγονός ο συνυποψήφιός του, γερουσιαστής Μακ Κέιν, δήλωσε: «Εχουμε να κάνουμε με ένα σύστημα ασκήσεως επιρροής, όπου και τα δύο μεγάλα κόμματα συναγωνίζονται να μείνουν στην εξουσία πουλώντας τη χώρα στον πιο γενναιόδωρο χρηματοδότη»! Θα ευχόταν κανείς να αποτελεί η Ελλάς όαση διαφάνειας σε μια εποχή οικονομικής «αναβαθμίσεως», αλλά ηθικής εκπτώσεως της πολιτικής. Ομως, δεν είναι. Οπως μαρτυρούν όσοι είναι σε θέση να γνωρίζουν, ένας υποψήφιος βουλευτής στην Α‹ περιφέρεια Αθηνών δεν έχει ελπίδα να ξεκινήσει μια ευπρόσωπη εκστρατεία αν δεν εξασφαλίσει τουλάχιστον 150 εκατομμύρια. Κατά κανόνα, δε, οι υποψήφιοι χρηματοδότες θα αντιμετωπίσουν την «προσφορά» τους όχι ως αφιλοκερδή χειρονομία αλλά ως βραχυπρόθεσμη «επένδυση», προσβλέποντας στις ανάλογες «αποδόσεις». Δέκα χρόνια μετά το σοκ της «Κάθαρσης», τίποτα ουσιαστικό δεν έχει δρομολογηθεί σε ό,τι αφορά τον οικονομικό έλεγχο των κομμάτων. Ακόμη και ο περίφημος νόμος για το «πόθεν έσχες» ουδέποτε εφαρμόσθηκε, ούτε και είναι δυνατόν να εφαρμοσθεί υπό την παρούσα μορφή του. Με αυτά τα δεδομένα η Δημοκρατία, που κατάφερε μέσω αιματηρών αγώνων να εκτοπίσει την αριστοκρατία του αίματος ή της στρατιωτικής στολής, κινδυνεύει να χειραγωγηθεί από μια καινούργια «αριστοκρατία του χρήματος», πιο αδιαφανή και επομένως πιο δύσκολο να ανατραπεί από τους προγόνους της. Εν όψει των επικείμενων βουλευτικών εκλογών μήπως είναι ώρα τα δύο μεγάλα κόμματα να θέσουν τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων, ώστε να τερματισθεί ένα καθεστώς που υπονομεύει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο δημοκρατικό πολίτευμα;