ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ (07-01-00)

Αριθμολαγνία

Πυρετός προσθαφαιρέσεων με αφορμή δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας την πρώτη ημέρα της νέας χρονιάς, οι οποίες μάλιστα πρόσφεραν και πολιτικό περιεχόμενο σε δελτία ειδήσεων και πρωινές εκπομπές, που δεν είχαν άλλο να προβάλλουν από τον χιονιά. Πρωί-πρωί είδα πολιτικούς των δύο μεγάλων κομμάτων να διασταυρώνουν τα ξίφη τους για τα νούμερα, για τις αποκλίσεις κατά ελάχιστες μονάδες και δεκαδικά ποσοστά από προηγούμενες έρευνες. Αλήθεια σε μια εποχή που περιμένουμε να μπούμε στην ΟΝΕ γεγονός που θα σημάνει σοβαρότατες αλλαγές ακόμη και στην καθημερινότητά μας, στην οικογενειακή οικονομία μας, σε μια εποχή που αλλάζουν οι συνθήκες της άσκησης της πολιτικής, καθώς τα κέντρα για σημαντικές αποφάσεις μετατίθενται στις Βρυξέλλες, σε αυτή την εποχή που ο Ελληνας πολίτης έχει μεγαλύτερη ενημέρωση για τις ερωτικές προτιμήσεις διαφόρων σταρ ή έχει μάθει να ενδιαφέρεται περισσότερο για τις προσωπικές σχέσεις και την ιδιωτική ζωή των πολιτικών απ' ότι για την πολιτική τους αποτελεσματικότητα, σε αυτή ακριβώς την εποχή γίνεται «καυτό» θέμα το διάγραμμα της πολιτικής θερμοκρασίας του εκλογικού σώματος. Αυτή η επιμονή ως και θεοποίηση των ποσοστών, βέβαια, είναι βασικό στοιχείο της σύγχρονης σκηνοθεσίας του προεκλογικού κλίματος, καθώς οι δημοσκοπήσεις, δύσκολα αποδίδουν την πραγματικότητα, όταν διενεργούνται σε εποχές όπως αυτή που διανύουμε, που ούτε οριστική απόφαση έχουν πάρει οι περισσότεροι ψηφοφόροι, ούτε αυστηροί είναι στην εκδήλωση των προθέσεων τους εφόσον γνωρίζουν ότι οι απαντήσεις τους δεν έχουν καμία συνέπεια. Ολα αυτά προσφέρουν ωστόσο ένα πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης, τελικώς πολύ πιο ανώδυνο από την αντιπαράθεση για θέματα ουσίας, την παιδεία ή την εξωτερική πολιτική. Αντιπαρατίθενται για τα ποσοστά της διαφοράς, για την αξιοπιστία η μη της δημοσκόπησης και όχι της ίδιας τους της πολιτικής. Τι μανία κι αυτή με τα νούμερα! Ως μέλη μιας κοινωνίας, που σπαράσσεται από την αγωνία του λογιστή, να ισοσκελίσει δηλαδή τα «εισερχόμενα» με τα «εξερχόμενα», οι επιλογές μας πρέπει να υπολογιστούν, να μετρηθούν, να μπουν σε κατηγορίες, να γίνουν αριθμοί και να δώσουν μια ασφαλή πρόβλεψη. Οι ειδικοί μιλούν για αριθμολαγνία, για πυρετό των μετρήσεων, που είναι κολλητικός, κάτι σαν ελονοσία και που δεν είναι παρά το σύμπτωμα ενός υποχόνδριου πολιτικού και οικονομικού συστήματος, που πάσχει από την αγωνία της επιβίωσης και θέλει διαρκώς να αυτοθερμομετρείται. Υπάρχει όμως και το κρυμμένο χιούμορ στους αριθμούς, το δικό μας, η απρόβλεπτη αντίδραση, το αδιόρατο κλείσιμο του ματιού, η μυστική συνεννόηση των «ανωνύμων» να ανατρέψουν τις προβλέψεις των «επωνύμων» την ώρα της κρίσης. Με τις μετρήσεις τηλεθέασης μπορεί να μη γίνεται σαφές, γίνεται όμως με τις δημοσκοπήσεις τις παραμονές των εκλογών. Οι αριθμοί και τα ποσοστά είναι ενδείξεις και όχι αποδείξεις. Αλλά ας κρύψουμε το χαμόγελο, να μην τους σπάσουμε τα νεύρα και, ποιος ξέρει, την κρίσιμη στιγμή τουλάχιστον η απόφαση μας ανήκει.

Γράφει η Πόπη Διαμαντάκου