Compact version |
|
Wednesday, 30 October 2024 | ||
|
MinPress: The Week in Review, 98-06-04Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next ArticleFrom: The Hellenic Ministry of Press & Mass Media <http://www.minpress.gr/>ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ[Α] EYΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ-Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ[Β] ΚΥΠΡΙΑΚΟ[Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ[Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ[Ε] ΚΥΠΡΙΑΚΟ[Α] EYΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ-Ε/Τ ΣΧΕΣΕΙΣ[Β] ΚΥΠΡΙΑΚΟ[01] Στους S-300 και την κάμψη της τουρκικής αδιαλλαξίας εστιάζονται οι αμερικανικές προσπάθειες για την άρση του αδιεξόδου στο Κυπριακό.Συνεχίστηκαν και αυτή την εβδομάδα οι αμερικανικές προσπάθειες για την επανάληψη των διακοινοτικών συνομιλιών, αλλά και για την αποτροπή της εγκατάστασης των αντιαεροπορικών πυραύλων S-300 στην Κύπρο με την επίσκεψη του συντονιστή του Σταίητ Ντηπάρτμεντ για το Κυπριακό Τόμας Μίλερ στη Λευκωσία (25-27/5/98).Ο κ. Μίλερ, μετά τις χωριστές συναντήσεις του με τον Πρόεδρο Κληρίδη και τον Ραούφ Ντενκτάς, σε ομιλία του στο επιχειρηματικό συνέδριο που διοργάνωσε το βρετανικό περιοδικό ECONOMIST επέρριψε και πάλι ευθύνες στον Ραούφ Ντεντκάς για το αδιέξοδοσ το Κυπριακό, τονίζοντας: "Οι ΗΠΑ στοχεύουν στην έναρξη μιας διαδικασίας για επίτευξη λύσης στο Κυπριακό. Οι προϋποθέσεις, όμως, που θέτει ο Ραούφ Ντενκτάς δεν επέτρεψαν την πρόοδο προς την κατεύθυνση της επανάληψης των συνομιλιών" (ΚΥΠΕ, 26.3.98). Εξάλλου, ο κ. Μίλερ, επεσήμανε ότι "δεν είναι ρεαλιστική" η αξίωση της τουρκικής πλευράς να συνδεθεί η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας με την αίτηση ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Δεν παρέλειψε, ωστόσο, να επαναλάβει την αμερικανική υποστήριξη στις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Τουρκίας. Από την πλευρά του, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς, μετά τη συνάντησή του με τον Τόμας Μίλερ (ΜΠΑΥΡΑΚ, 26.5.98) υποστήριξε: "Δεν σημειώθηκε καμιά εξέλιξη και δεν υπήρξε τίποτε το καινούριο στις αμερικανικές προσπάθειες για την αναζήτηση λύσης στο Κυπριακό. Η έλλειψη προόδου οφείλεται στη στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς που νόμισε ότι μπορούσε να θέσει υπό τον έλεγχό της ολόκληρη την Κύπρο μέσω της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εάν ο κ. Κληρίδης επιμείνει στην ευρωπαϊκή πορεία το μόνο που θα επιτύχει είναι ο τελικός διαχωρισμός της Κύπρου και η ολοσχερής καταστροφή κάθε γέφυρας επανένωσης. Αν η ελληνοκυπριακή πλευρά παραιτηθεί από την αδιαλλαξία της, μπορούμε να περάσουμε σε μια πορεία διακρατικών συνομιλιών. Αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος". Για τον Πρόεδρο Κληρίδη, βέβαια, όπως ο ίδιος τόνισε στην αντιφώνησή του κατά την τελετή επίδοσης των διαπιστευτηρίων του νέου Υπατου Αρμοστή των Μπαρμπέϊντος στην Κύπρο (29.5.98) "οι τουρκικές απαιτήσεις να αλλάξει η βάση του διακοινοτικού διαλόγου, να αναγνωριστεί το ψευδοκράτος και να αποσυρθεί η αίτηση για ένταξη στην Ε.Ε. δεν μπορούν να γίνουν ποτέ αποδεκτές". Ο κ. Κληρίδης πρόσθεσε ότι η κυπριακή κυβέρνηση παραμένει δεσμευμένη για ειρηνική επίλυση του Κυπριακού και ειρηνική επανένωση της νήσου, στο πλαίσιο της αποστολής καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα και στη βάση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και των συμφωνιών υψηλού επιπέδου του 1997 και 1979. Προηγουμένως, ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης, σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους, αμέσως μετά τη συνάντηση Κληρίδη-Μίλερ (ΚΥΠΕ, 26.5.98) είχε υποστηρίξει: "Οι εξελίξεις στο Κυπριακό θα εξαρτηθούν από δύο σταθμούς-ορόσημα στη σύνοδο κορυφής του Κάρντιφ και τη στάση του Συμβουλίου Ασφαλείας αναφορικά με την ανανέωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Ακολούθως και ανάλογα με το κλίμα που θα έχει διαμορφωθεί, θα συνεχιστούν οι προσπάθειες για να σπάσει το αδιέξοδο στο οποίο βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή όσον αφορά τη λύση του Κυπριακού". Ανησυχία για τους S-300Στο μεταξύ ο συντονιστής του Σταίητ Ντηπάρτμεντ, κατά την ομιλία του στο συνέδριο του ECONOMIST, επανέλαβε την αντίθεση της Ουάσιγκτον στην αγορά των πυραύλων S-300 και προειδοποίησε ότι η κατάσταση στην Κύπρο "θα μπορούσε να επιδεινωθεί πριν να βελτιωθεί". Στη συνέχεια ο κ. Μίλερ δήλωσε ότι "οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τονίσει στην Τουρκία ότι οποιαδήποτε απειλή ή ενέργεια λόγω της εγκατάστασης των S-300 θα ήταν μια κακή ενέργεια, όπως κακή ενέργεια θα ήταν και η άφιξη των πυραύλων". Πάντως, λίγο νωρίτερα αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Κληρίδη (ΑΠΕ, 26.5.98) ο κ. Μίλερ είχε διευκρινίσει ότι "δεν αποτελεί προϋπόθεση για τη συνέχιση της αμερικανικής πρωτοβουλίας η ακύρωση της παραγγελίας των πυραύλων", ενώ τόνισε ότι "οι ΗΠΑ δεν αμφισβητούν το δικαίωμα της κυπριακής κυβέρνησης να λάβει οποιαδήποτε μέτρα θεωρεί σωστά για την άμυνά της". Την ίδια μέρα, στην Ουάσιγκτον (ΑΠΕ, 26.5.98), ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τζέημς Ρούμπιν επαναλάμβανε ότι "οι ΗΠΑ θεωρούν λάθος την εισαγωγή των S-300 στην Κύπρο" ενώ ταυτόχρονα επέκρινε τις τουρκικές απειλές περί στρατιωτικής επίθεσης κατά των πυραύλων. Αλλά και ο Πρόεδρος Κλίντον στη διμηνιαία έκθεσή του προς το Κογκρέσσο για το Κυπριακό, που καλύπτει το διάστημα Φεβρουαρίου- Μαρτίου (ΑΠΕ, 27.5.98) εκφράζει την ανησυχία των ΗΠΑ για την εγκατάσταση των S-300 στην Κύπρο, καθώς επίσης και για την απόφαση της τουρκοκυπριακής πλευράς να διακόψει τις διακοινοτικές συνομιλίες. Εξάλλου, δύο Αμερικανοί γερουσιαστές ο Ρεπουμπλικανός Νίκολς και ο Δημοκρατικός Λίμπερμαν, που συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο Κληρίδη στη Λευκωσία (ΑΠΕ, 28.5.98) ήγειραν το θέμα των S-300 κάνοντας λόγο για κλιμάκωση της έντασης και εκφράζοντας συγχρόνως τη βαθειά ανησυχία τους. Σύμφωνα με το BBC (27.5.98) οι ανησυχίες των Αμερικανών έχουν κυρίως σχέση με την ηλεκτρονική υποστήριξη μέσω των ραντάρ και άλλων συστημάτων που διαθέτουν οι S-300, πράγμα που -κατά τους Αμερικανούς- θα έδινε γεωστρατηγικό πλεονέκτημα στη Μόσχα στη συγκεκριμένη περιοχή. Ομως το επιχείρημα αυτό το απέρριψε ο Ρώσος πρέσβης στη Λευκωσία Γκεόργκι Μουράτοφ, ο οποίος, όπως αναφέρεται σε τηλεγράφημα του ΚΥΠΕ (26.5.98) επεσήμανε ότι "τα ραντάρ δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο της περιοχής, ιδιαιτέρως εφόσον θα ανήκουν και θα ελέγχονται πλήρως από την κυπριακή εθνοφρουρά". Τρεις μέρες αργότερα, ο Ρώσος πρέσβης σε δηλώσεις του στην Πάφο ( ΑΠΕ, 29.5.98) επεσήμανε ότι "είναι αναμενόμενες οι πιέσεις που ασκούνται για ματαίωση της εγκατάστασης του οπλικού συστήματος S- 300". Ενώ, όπως δήλωσε ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος, μετά τη συνάντησή του με το Ρώσο ομόλογό του στο περιθώριο της συνόδου των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ στο Λουξεμβούργο (ΑΠΕ, 29.5.98), ο κ. Πριμακόφ τον διαβεβαίωσε ότι "πρόθεση της Ρωσίας είναι να παραδοθούν οι S-300 στην Κύπρο". Αλλά και ο Κύπριος ΥΠΕΞ κ. Κασουλίδης, κατά την επιστροφή του από το ταξίδι του στην Ιρλανδία και την Ελλάδα (ΑΠΕ, 30.5.98) επανέλαβε ότι "οι S-300 θα έλθουν στην Κύπρο, αν δεν εκλείψουν, οι λόγοι που ώθησαν τη Λευκωσία να τους παραγγείλει". Στο μεταξύ, όπως αναφέρεται σε τηλεγράφημα του ΑΠΕ (31.5.98), ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς, υποστήριξε ότι δεν ανησυχεί καθόλου από την εγκατάσταση των πυραύλων στην Κύπρο, ενώ πρόσθεσε ότι "δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια τα περί τουρκικής επίθεσης, κατ' ανάγκην εναντίον της νήσου". Κλίμα εκβιασμούΣύμφωνα με δημοσίευμα των κυριακάτικων TIMES (31.5.98) η βρετανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρά το ενδεχόμενο πολεμικής κρίσης στην Κύπρο το καλοκαίρι, με αφορμή την πιθανή εγκατάσταση των S-300. Γι' αυτό τα βρετανικά υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας προετοιμάζουν ήδη μεγάλο σχέδιο αερομεταφοράς των 250.000 Βρετανών, στρατιωτικών και τουριστών, που υπολογίζεται ότι θα είναι στην Κύπρο στην ακμή της τουριστικής περιόδου. Σχολιάζοντας, ο υπουργός Αμυνας Γ. Ομήρου (ΑΝΤΕΝΝΑ-Κύπρου 31.5.98) δήλωσε ότι πρόκειται για μια σκόπιμη τερατολογία και δαιμονολογία, που στόχο έχει να πλήξει την κυπριακή οικονομία και ταυτόχρονα να δημιουργήσει ένα κλίμα εκβιασμού σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε σχέση με την υλοποίηση της παραγγελίας του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-300. Ο Βασιλείου στο ΠαρίσιΦόβους για την κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή εξαιτίας των S- 300 εξέφρασε και Γάλλος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Πιέρ Μοσκοβισί στη διάρκεια της συνάντησής του με τον επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της Κύπρου με την Ε.Ε. Γιώργο Βασιλείου, στο Παρίσι. Αυτό δήλωσε ο ίδιος ο κ. Βασιλείου στο ΡΙΚ (26.5.98) προσθέτοντας ότι εξήγησε στο συνομιλητή του ότι "η αγορά των πυραύλων δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά μοναδικός στόχος της είναι η ενίσχυση της ασφάλειας της Κυπριακής Δημοκρατίας". Βέβαια οι συνομιλίες του κ. Βασιλείου στις χωριστές συναντήσεις του με το Γάλλο υπουργό Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν και με τον κ. Μοσκοβισί επικεντρώθηκαν στους τρόπους για την περαιτέρω προώθηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Γαλλία σ' αυτή την πορεία. Οπως ανέφερε ο εκπρόσωπος του γαλλικού ΥΠΕΞ (26.5.98), "ο κ. Βεντρίν εξέφρασε την ελπίδα να μπορέσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις να επηρεάσουν θετικά τη διαδικασία επανένωσης της νήσου, ενώ έθιξε και το θέμα των ευρωτουρκικών σχέσεων υπενθυμίζοντας ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να τηρήσουν το λόγο τους απέναντι στην Τουρκία και ιδιαίτερα να αποδεσμεύσουν το χρηματοδοτικό πακέτο που της οφείλεται". Στη συνέχεια ο εκπρόσωπος επεσήμανε ότι "ελπίδα των Ευρωπαίων είναι η προοπτική ένταξης και η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων να οδηγήσουν τους εκπροσώπους των δύο κοινοτήτων σε αμοιβαία προσέγγιση ώστε να εργαστούν από κοινού ενόψει της ένταξης". Στην ερώτηση αν η Ευρωπαϊκή Ενωση θεωρεί την επανένωση της νήσου ως προϋπόθεση για την ένταξη, ο Γάλλος εκπρόσωπος απάντησε μονολεκτικά: "Ακριβώς". [02] Χωριστές συναντήσεις Ολμπραϊτ με Πάγκαλο και Τζεμ στο ΛουξεμβούργοΟ Τούρκος υπουργός των Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ συναντήθηκε με την Αμερικανίδα ομολογό του Μαντλίν Ολμπραϊτ στις 29.5.98, αμέσως μετά τη συνάντηση Πάγκαλου-Ολμπραϊτ, στο περιθώριο της συνόδου των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ στο Λουξεμβούργο.Ο κ. Τζεμ, μετά τη συνάντηση, αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις τόνισε:"Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προωθηθεί η διαδικασία για την Οικοδόμηση των Μέτρων Εμπιστοσύνης ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Πιστεύουμε ότι οι προτάσεις που έχει υποβάλει ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Ξαβιέ Σολάνα είναι πολύ σημαντικές και πολύ θετικές. Η κατάσταση στο Αιγαίο είναι τέτοια που μπορεί να υπάρξουν δυσάρεστες εξελίξεις για τις δύο χώρες ακόμα και από ένα τυχαίο συμβάν. Γι' αυτό το λόγο πιστεύω ότι η διαδικασία για την Οικοδόμηση των Μέτρων Εμπιστοσύνης είναι πολύ εποικοδομητική και ελπίζω ότι η ελληνική πλευρά θα ανταποκριθεί θετικά ανέφερε ο Ισμαήλ Τζεμ τονίζοντας ότι αν από ελληνικής πλευράς γίνει το πρώτο θετικό βήμα τότε πολλά από τα υπάρχοντα προβλήματα θα λυθούν δεδομένου ότι οι λαοί της Ελλάδας και της Τουρκίας αισθάνονται φιλικά ο ένας έναντι του άλλου. Η συμφωνία της Μαδρίτης είναι ένα πολύ σημαντικό κείμενο το οποίο εξακολουθεί να βρίσκεται εν ισχύ". Η αμερικανική πλευρά, σύμφωνα με διπλωματική πηγή, εμφανίζεται αισιόδοξη για πρόοδο στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Ο κ. Πάγκαλος εξηγεί γιατί δεν σημειώνεται αυτή η πρόοδος: "Η συμπεριφορά της Τουρκίας είναι το μείζον πρόβλημα που εμποδίζει την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η δε διαρκής διεύρυνση των απαιτήσεών της και η επιθυμία της να εισαγάγει στις συζητήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης θέματα που δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο αυτών των συζητήσεων είναι ο βασικός λόγος που εμποδίζει την επίτευξη συμφωνίας για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, συμφωνία που υπό διαφορετικές συνθήκες θα μπορούσε να επιτευχθεί πολύ σύντομα ενδεχομένως και αμέσως". Στο μεταξύ δημοσιεύματα της ΤΖΟΥΜΧΟΥΡΙΕΤ (24.5.98) με τίτλο "Μυστικός διάλογος των στρατιωτικών", αναφέρει μεταξύ άλλων: Δυτικός διπλωμάτης, αφού σημείωσε ότι η πιθανότητα θερμής σύγκρουσης ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα είναι μεγάλη, τόνισε ότι έχει αρχίσει μια διαδικασία μυστικών συνεννοήσεων άμεσα στους Τούρκους και τους Ελληνες στρατιωτικούς, πέρα από λόγια και χειραψίες σε δεξιώσεις, με αφορμή τις εθνικές επετείους. (Η είδηση διαψεύστηκε απ' τον Ελληνα κυβερνητικό εκπρόσωπο, υπουργό Τύπου κ. Δημ. Ρέππα). Το δημοσίευμα συνεχίζει: * Οι τουρκικές στρατιωτικές πηγές, αν και απέφυγαν να μπουν σε λεπτομέρειες του μηχανισμού διαλόγου ανάμεσα σε στρατιωτικούς αρμόδιους των δύο χωρών, είπαν: "Τη στιγμή αυτή επικρατεί καλή πρόθεση ανάμεσα στους στρατιωτικούς αρμόδιους των δύο χωρών. Ομως, δεν μπορεί να γίνει σκέψη ότι οι Ελληνες στρατιωτικοί αρμόδιοι έχουν επιχειρήσει συμφωνία μαζί μας για αύξηση της εμπιστοσύνης, χωρίς να έχουν τη συγκατάθεση των πολιτικών. Επομένως, θα ήταν λανθασμένο να λεχθεί ότι ο διάλογος πραγματοποιείται "παρά τους πολιτικούς". Εξάλλου, όπως αναφέρεται απ' την Ουάσιγκτον (ΑΠΕ, 29.5.98) "τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο θα είνηαι το κύριο θέμα, που θα συζητηθεί στις τριήμερες εργασίες, στο Γουίλιαμσμπεργκ της Βιρτζίνια, της 7ης ετήσιας συμβουλευτικής επιτροπής ΗΠΑ-Ελλάδας, με τη συμμετοχή ομάδων εργασίας από τις δύο χώρες και υπό την ηγεσία του υφυπουργού Αμυνας, Δημήτρη Αποστολάκη και του Αμερικανού βοηθού υφυπουργού Αμυνας, Γιον Λόνταλ. Τέλος, το κλίμα επηρεάζεται και από την επιλογή της Τουρκίας να κάνει ασκήσεις σε 17 περιοχές του Αιγαίου και σε περιοχή της Νότιας Κρήτης, ενώ στην Τουρκία επαναλαμβάνονται οι ισχυρισμοί ότι "η Ελλάδα σχετίζεται με τρομοκράτες που δρουν στην Τουρκία". [03] Αντιδράσεις των Τούρκων, για την απόφαση αναγνώρισης γενοκτονίας των ΑρμενίωνΗ Γαλλική Εθνοσυνέλευση αναγνώρισε επίσημα στις 29 Μαίου τη γενοκτονία των Αρμενίων, από την Τουρκία, το 1915.Ο Τούρκος Πρόεδρος, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ δήλωσε ότι η επίσημη αναγνώριση από τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση της "γενοκτονίας των Αρμενίων" συνιστά μια "διστρέβλωση των γεγονότων της ιστορίας". "Η απόφαση αυτή δεν εξυπηρετεί παρά μόνο τα συμφέροντα αυτών που επιθυμούν να πλήξουν τη φιλία και τη συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας", προστίθεται στην προεδρική ανακοίνωση. Η Γαλλία είναι η πρώτη χώρα που αναγνώρισε τη "γενοκτονία των Αρμενίων" με την επίσημη υιοθέτηση νομοσχεδίου που κατέθεσε η σοσιαλιστική κυβέρνηση και η οποία αναφέρει ότι "η Γαλλία αναγνωρίζει δημόσια τη γενοκτονία των Αρμενίων το 1915". Η απόφαση πρέπει να εγκριθεί και από τη Γερουσία για να γίνει νόμος. "Κάλεσα τη Γερουσία της Γαλλίας να επιδείξει λογική όταν θα πρέπει να αναγνωρίσει αυτή τη λανθασμένη απόφαση και να μη δώσει την ευκαιρία σε αυτούς που επιθυμούν να καταστρέψουν τη λαμπρή τουρκο- γαλλική φιλία", πρόσθεσε ο κ. Ντεμιρέλ. Νωρίτερα ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ είχε στείλει επιστολή στον ομόλογό του Πρωθυπουργό της Γαλλίας Λιονέλ Ζοσπέν, σε μια προσπάθεια ν' αποτρέψει την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων. Ο κ. Γιλμάζ ανέφερε στην επιστολή του: "Είμαι σίγουρος ότι θα δεχθείτε και σεις πως τα γεγονότα, που συνέβησαν πριν 83 χρόνια είναι γενοκτονία ή όχι, είναι κάτι, που δεν μπορεί να ερμηνευτεί στο πλαίσιο των πολιτικών παθών, μετατρέποντας ένα κοινοβούλιο σε λαϊκό δικαστήριο. Η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, αναμφισβήτητα, θα θεωρηθεί εκ μέρους της Τουρκίας ως ανύπαρκτη και ανίσχυρη. Αλλά και πάλι ο τουρκικός λαός είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στη χρησιμοποίηση του όρου γενοκτονία, για τα λυπηρά επεισόδια που συνέβησαν κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και έχει την εντύπωση ότι κατηγορείται άδικα για ένα έγκλημα, που δεν έχει διαπράξει, σε μια περίοδο, που και οι δύο πλευρές έχουν ζήσει μεγάλους πόνους". Η απόφαση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης ικανοποίησε τους Αρμενίους. "Η Γαλλία η οποία αναγνώρισε τη γενοκτονία των Αρμενίων από το ξεκίνημα του αιώνα "αποδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι είναι η πατρίδα των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της Δημοκρατίας", δήλωσε στο Ερεβάν ο Αρμένιος υπουργός Εξωτερικών κ. Βαρντάν Οσκανιάν. "Είναι ένα ηθικό και όχι ένα πολιτικό θέμα. Οσοι αρνούνται ως ιστορικό γεγονός τη γενοκτονία των Αρμενίων, ας γνωρίζουν ότι καθιστούν εφικτές κι άλλες γενοκτονίες", πρόσθεσε. Αναφορικά με τις σχέσεις της χώρας του με την Τουρκία στο μέλλον,ο Αρμένιος αξιωματούχος δήλωσε ότι η Γενοκτονία -σύμφωνα με τα στοιχεία των Αρμενίων την περίοδο 1915-17 περίπου 1,3 εκατομμύριο Αρμένιοι έχασαν τη ζωή τους- "αποτελεί σημαντική ψυχολογική τροχοπέδη στο δρόμο για τη βελτίωση" των σχέσεων με την Αγκυρα. Ο ίδιος τόνισε, όμως, ότι η διεξαγωγή δημόσιου διάλογου ανάμεσα στις δύο πλευρές με θέμα τη Γενοκτονία των Αρμενίων, ασφαλώς και θα συνεισέφερε στην αναβάθμιση των αρμενοτουρκικών σχέσεων μελλοντικώς. Τέλος, σύμφωνα με δημοσιεύματα τουρικών εφημερίδων, η Τουρκία επανεξετάζει τις σχέσεις της με τη Γαλλία με αντιδράσεις, όπως οικονομικές κυρώσεις (αγορά όπλων μόνο από χώρες που την υποστηρίζουν), διπλωματική δράση και πιέσεις. [04] Αμερικανικές οργανώσεις επιστημόνων, επικρίνουν τη χορήγηση όπλων σε Τουρκία-ΕλλάδαΤο σχέδιο του τουρκικού ναυτικού να αγοράσει ένα μικρό αεροπλανοφόρο (Ουάσιγκτον, Defense News, 25.5.98), που θα μπορεί να μεταφέρει 8-10 αεροσκάφη, αξίας 2 δισ. δολ., επικρίνεται από πολλούς αναλυτές στην Τουρκία που δεν το θεωρούν ρεαλιστικό από πλευράς κόστους/ωφέλους. Παρότι τίποτε δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, το τουρκικό ναυτικό θεωρεί την ιδέα αυτή σαν πολιτική κίνηση που θα ενισχύσει την αποτρεπτική δύναμη της Τουρκίας και θα αποτελέσει επίδειξη ισχύος της. Στο άρθρο αναφέρεται επίσης ότι άρχισαν ήδη να παραδίδονται τα επτά αεροσκάφη ανεφοδιασμού καυσίμων KC-135R που έχουν χορηγηθεί δωρεάν από την Ουάσιγκτον, αλλά η Τουρκία θα δαπανήσει 300 εκ. δολ. για την αναβάθμισή τους. Παρατίθενται επίσης στοιχεία για διάφορα άλλα προγράμματα εκσυγχρονισμού του τουρκικού ναυτικού.Η πώληση πυραύλων Hellfire στην Ελλάδα αξίας 24 εκ. δολ. και Harpoon στην Τουρκία αξίας 43 εκ. δολ. που ανακοίνωσε το αμερικανικό Πεντάγωνο, δεν πρόκειται, κατά την αμερικανική κυβέρνηση, να ανατρέψει τη στρατιωτική ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή, αλλά επικρίνεται από οργανώσεις ελέγχου των εξοπλισμών όπως η Federation of American Scientists που κρίνουν ότι "η χορήγηση όπλων και στις δύο πλευρές αυξάνει την ένταση στην περιοχή". [05] Καταδίκες της Τουρκίας για τα ανθρώπινα δικαιώματαΜε την απόφαση της 25.5.98, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Σ.τ.Ε., καταδικάζει ομόφωνα, την Τουρκία για παραβίαση του άρθρου 11 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (περί δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι) στην προαναφερόμενη υπόθεση. Στην προσφυγή του, το Σοσιαλιστικό Κόμμα Τουρκίας ζητούσε ως υλική αποζημίωση 1.500.000 $ και ως ηθική 6.000. 000$.Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απεφάνθη ότι η Τουρκία θα πρέπει να πληρώσει αποζημίωση σε μια γυναίκα κουρδικής καταγωγής, της οποίας ο άνδρας, ο Ουζεγίρ Κούρτ, "εξαφανίστηκε" στη διάρκεια μιας επιχείρησης των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας κατά Κούρδων αυτονομιστών. Το Δικαστήριο θεωρεί ότι η Τουρκία παραβίασε άρθρα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, την οποία έχει υπογράψει και όρισε ότι η Αγκυρα πρέπει να καταβάλει συνολικά το ποσό των 25 χιλιάδων λιρών στερλινών (13 εκατομμύρια δραχμές περίπου). Τέλος, το δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε την Τουρκία και για την "υπόθεση Κουρτ", την εξαφάνιση νεαρού κρατούμενου. Την προσφυγή είχε κάνει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο η μητέρα του νεαρού κρατούμενου που οι τουρκικές υπηρεσίες εξαφάνισαν. [06] "Ειδικό καθεστώς" για ένταξη της Τουρκίας προτείνει Αυστριακός εισηγητής (Ευρωβουλευτής)Την αναγνώριση από την Ευρωπαϊκή Ενωση στην Τουρκία "ειδικού καθεστώτος" υποψήφιας προς ένταξη χώρας, προτείνει ο εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με την Τουρκία, ο Αυστριακός Ευρωβουλευτής του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Χάνες Σβόμποντα, ο οποίος επέστρεψε από πολυήμερη αποστολή στην Τουρκία.Κατά την άποψη του κ. Σβόμποντα, η Αγκυρα θα πρέπει ως αντάλλαγμα, να αποδεχθεί ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για τη βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών συνθηκών. Την αναγνώριση στην Τουρκίας ενός "ειδικού καθεστώτος", αιτιολογεί ο Αυστριακός ευρωβουλευτής - που θα παρουσιάσει τη σχετική έκθεσή του για την Τουρκία στο Ευρωκοινοβούλιο το ερχόμενο φθινόπωρο - με την Τελωνειακή Ενωση Τουρκίας-Ευρωπαϊκής Ενωσης, που δε διαθέτει καμιά από τις ένδεκα υποψήφιες χώρες. Ο ίδιος θεωρεί, πως η Τελωνειακή Ενωση θα πρέπει να συνδυαστεί με οικονομική βοήθεια προς την Τουρκία για την προσαρμογή της στο διεθνή ανταγωνισμό. Στο μεταξύ συνάντηση με τον Γερμανό ΥΠΕΞ κ. Κλάους Κίνκελ, αναμένεται να έχει ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Ισμαήλ Τζεμ, στο περιθώριο της Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ στο Λουξεμβούργο δήλωσε ο εκπρόσωπος του τούρκικου Υπουργείου Εξωτερικών. Ο Τούρκος εκπρόσωπος, μίλησε για τη "σημασία των διμερών τουρκογερμανικών σχέσεων" και, τόνισε ότι "η χώρα αυτή έχει σημαντική θέση εντός της Ε.Ε.". Η Τουρκία δε θα μπορέσει να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε ένα "προβλεπόμενο μέλλον", δήλωσε στο Βερολίνο ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Κλ. Κίνκελ. "Δεν είναι τα πολιτιστικά θέματα που είναι αποφασιστικής σημασίας, αλλά η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η σύγκρουση με τους Κούρδους, τα εσωτερικά οικονομικά προβλήματα και οι σχέσεις με την Ελλάδα", δήλωσε ο Κίνκελ στη διάρκεια συμποσίου με θέμα "Το Ισλάμ και η Ευρώπη". [Γ] ΒΑΛΚΑΝΙΑ[07] Σφίγγει ο κλοιός του ΝΑΤΟ γύρω απ' το Κοσσυφοπέδιο-Ενισχύεται η παρουσία της Ατλαντικής Συμμαχίας στην Αλβανία και τα ΣκόπιαΣτην επισημοποίηση της στρατιωτικής παρουσίας της Ατλαντικής Συμμαχίας στα νοτιοδυτικά Βαλκάνια προχώρησαν οι υπουργοί Εξωτερικών των 16 χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, οι οποίοι συναντήθηκαν στο Λουξεμβούργο στις 28 Μαϊου προκειμένου να εξετάσουν την κατάσταση που διαμορφώνεται στην περιοχή λόγω της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά και να λάβουν μια σειρά από μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ.Οι υπουργοί Εξωτερικών αποφάσισαν να σφίξουν τον κλοιό γύρω από το Κοσσυφοπέδιο και να προειδοποιήσουν τον Μιλόσεβιτς ότι αν η κρίση επιδεινωθεί τότε η στρατιωτική επέμβαση είναι επιβεβλημένη. Πάντως, στην εαρινή Σύνοδο του ΝΑΤΟ καταγράφηκαν διαφορετικές προσεγγίσεις από τους εταίρους. Απ' τη μια πλευρά οι ΗΠΑ και η Γαλλία τάχθηκαν υπέρ μιας δυναμικής παρέμβασης της Συμμαχίας, ενώ απ' την άλλη πλευρά η Ελλάδα, η Βρετανία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γερμανία τάχθηκαν υπέρ της εξάντλησης όλων των περιθωρείων για ειρηνική επίλυση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο. Με την απόφασή του το ΝΑΤΟ καταδικάζει τη χρήση βίας και την τρομοκρατία στην περιοχή και καλεί την ηγεσία του Βελιγραδίου και τους ηγέτες των αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου να εργαστούν για την ειρηνική επίλυση της κρίσης. Ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Σλ. Μιλόσεβιτς έχει "ειδική ευθύνη" να επιτύχει μια πολιτική λύση με τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου αναφέρουν οι υπουργοί στη δήλωσή τους και υπογραμμίζουν ότι αυτή θα πρέπει να χορηγεί στο Κοσσυφοπέδιο διευρυμένο πολιτικό καθεστώς, όχι αυτονομία, και θα πρέπει να διαφυλάξει την πολιτική ακεραιότητα της Ο.Δ. της Γιουγκοσλαβίας. Οι 16 υπουργοί έδωσαν οδηγίες σε στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες για να καταστρώσουν σχέδια για την προληπτική ανάπτυξη νατοϊκών δυνάμεων στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ, εάν κριθεί απαραίτητο σε περίπτωση κλιμάκωσης της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο. Παράλληλα, στο πλαίσιο της προώθησης της ασφάλειας αποφασίστηκε να ενισχυθεί το πρόγραμμα στρατιωτικής συνεργασίας "Σύμπραξη για την ειρήνη", προς όφελος της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ, με μια σειρά μέτρων, μεταξύ των οποίων: -Τον Ιούλιο θα επισκεφθούν το στρατηγικής σημασίας λιμάνι του Δυρραχίου τα πλοία της μόνιμης ναυτικής δύναμης του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο (STANAVFORMED). -Περί τα τέλη Αυγούστου θα πραγματοποιηθεί στην Αλβανία Νατοϊκή άσκηση με τη συμμετοχή χερσαίων και αεροπορικών δυνάμεων. -Τον Σεπτέμβριο θα πραγματοποιηθεί, με ενισχυμένη εμβέλεια, άσκηση στην ΠΓΔΜ, στο πλαίσιο της "Σύμπραξης για την Ειρήνη". Ακόμη, η Συμμαχία εξετάζει το ενδεχόμενο να οργανώσει στην Αλβανία και στην ΠΓΔΜ κέντρα εκπαίδευσης (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 28.5.98). Τέλος, οι υπουργοί Εξωτερικών του Νατοϊκού Συμβουλίου κάλεσαν τον Μιλόσεβιτς να αποδεχθεί την αποστολή του πρώην Πρωθυπουργού της Ισπανίας Φελίππε Γκονζάλες ως διαμεσολαβητή του ΟΑΣΕ στις συνομιλίες με τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου. Αντιδρά το ΒελιγράδιΤην αντίθεσή τους στην ανάπτυξη Νατοϊκών δυνάμεων στο Κοσσυφοπέδιο, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη τους, εξέφρασαν οι αρχές του Βελιγραδίου μόλις έγινε γνωστή η απόφαση των υπουργών Εξωτερικών των χωρών- μελών της Ατλαντικής Συμμαχίας. Ο εκπρόσωπος Τύπου του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιβιτσα Ντάτσιτς, σε συνέντευξη Τύπου, δήλωσε ότι οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ δεν μπορούν να αναπτυχθούν στο Κοσσυφοπέδιο χωρίς τη συγκατάθεση της Ο. Δ. Γιουγκοσλαβίας, η οποία, όπως είπε, έχει αρκετές δυνάμεις για να εξασφαλίσει την ειρήνη στο Κοσσυφοπέδιο και θα το πράξει. Τόνισε ότι ο διάλογος για την επίλυση του προβλήματος άρχισε και το πιο σημαντικό για την εκτόνωση της κρίσης είναι να συνεχισθεί. Ο Γιουγκοσλάβος εκπρόσωπος δεν θέλησε να σχολιάσει την απόφαση για ανάπτυξη δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ, αλλά ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να σεβαστεί τις προσπάθειες που καταβάλει η χώρα του για την επίλυση του προβλήματος και κάλεσε το διεθνή παράγοντα να καταδικάσει την τρομοκρατία, εναντίον της οποίας θα ληφθούν από τα αρμόδια όργανα πιο δραστικά μέτρα. Απ' την πλευρά του ο Δημοκρατικός Σύνδεσμος Κοσσυφοπεδίου, η παράταξη του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, με ανακοίνωσή του ζήτησε την άμεση ενασχόληση του ΝΑΤΟ με το Κοσσυφοπέδιο, τονίζοντας ότι η ανάπτυξη Νατοϊκών δυνάμεων στην περιοχή δεν θα συμβάλει μόνο στον περιορισμό της βίας, αλλά θα εμποδίσει και την επέκταση των συγκρούσεων που μπορούν να απλωθούν σε ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων (Γρ. Τύπου Βελιγραδίου, 29.5.98). Ικανοποίηση σε Αλβανία και ΣκόπιαΤην ικανοποίησή του για την απόφαση της εαρινής Συνόδου του ΝΑΤΟ, σχετικά με τη λήψη προληπτικών μέτρων για την αποκλιμάκωση της έντασης στο Κοσσυφοπέδιο και τη διασφάλιση της σταθερότητας στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Αλβανίας Ρετζέπ Μεϊντάνι. Σε ανακοίνωσή του ο Αλβανός Πρόεδρος χαρακτηρίζει την απόφαση του ΝΑΤΟ "ως σοβαρή δέσμευση για ειρηνική επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου" και επισημαίνει ότι ο ρόλος των ΗΠΑ στις διαπραγματεύσεις είναι αναντικατάστατος και σ' αυτό το πλαίσιο αποδίδει μεγάλη σημασία στις επαφές του Ρουγκόβα στις ΗΠΑ. Παρόμοια δήλωση έκανε και ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών Πασκάλ Μίλο, ο οποίος τόνισε ότι "οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ ανταποκρίνονται στις ανησυχίες που δείχνει η Αλβανία για μια πιθανή κλιμάκωση της σύγκρουσης στο Κοσσυφοπέδιο και την επέκτασή της στις γειτονικές χώρες". Ο αρχηγός της αλβανικής διπλωματίας υπογράμμισε ακόμη ότι το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου "δεν μπορεί να λυθεί με τις μεθόδους που εφαρμόστηκαν από τη διεθνή κοινότητα στην αρχή του πολέμου στη Βοσνία". (ΑΠΕ, Γαλλ. Πρακτ.,28.5.98). Τις Νατοϊκές επιλογές χαιρέτησε και ο υπουργός Εξωτερικών των Σκοπίων Μπλάγκογιε Χατζίνσκι. Σύμφωνα με όσα μετέδωσε το ραδιόφωνο των Σκοπίων, ο κ. Χατζίνσκι υπογράμμισε ότι "τα μέτρα του ΝΑΤΟ για την προστασία της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, η ΠΓΔΜ τα εκτιμά ως σημαντικά και έγκαιρα, ενώ ταυτόχρονα εκφράζει την ετοιμότητά της να λάβει ενεργή συμμετοχή στην εφαρμογή τους". Ακόμη ο κ. Χατζίνσκι υπογράμμισε ότι η ΠΓΔΜ "χαιρετίζει την επιλογή ότι σε περίπτωση περαιτέρω επιδείνωσης της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο και άμεσης απειλής για κλιμάκωση των συγκρούσεων οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ πρέπει να εγκατασταθούν προληπτικά στη χώρα, βάση νόμιμης βάσης". [08] Επίσκεψη Ρουγκόβα στις ΗΠΑ για συνομιλίες με τον Μπιλ ΚλίντονΙδιαίτερη σημασία αποκτά η επίσκεψη που πραγματοποίησε στην Ουάσιγκτον στις 28 Μαϊου ο ηγέτης των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα, ύστερα από πρόσκληση του Αμερικανού μεσολαβητή Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ. Ο Ρουγκόβα συναντήθηκε στις 29 Μαϊου στο Λευκό Οίκο με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον.Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι η απόφαση να γίνει δεκτός ο κ. Ρουγκόβα σε τόσο υψηλό επίπεδο στοχεύει στην αποστολή πολλαπλών μηνυμάτων απ' την πλευρά της Ουάσιγκτον. Αποδέκτες αυτών των μηνυμάτων είναι τόσο ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς, όσο και οι αλβανόφωνοι εθνικιστές του παράνομου "Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου" ότι ο μετριοπαθής Ρουγκόβα είναι ο μόνος αναγνωρισμένος συνομιλητής της Δύσης στο Κοσσυφοπέδιο. Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου κ. Μακκέρυ, ερωτηθείς για τη συνάντηση Κλίντον-Ρουγκόβα, δήλωσε ότι ο Πρόεδρος Κλίντον και ο αντιπρόεδρος Γκορ χαιρέτησαν τη δέσμευση του κ. Ρουγκόβα για την αποφυγή της βίας και τη θαραλλέα απόφασή του για την έναρξη διαλόγου με τις αρχές του Βελιγραδίου, που επιτεύχθηκε ύστερα από τις προσπάθειες των κ.κ. Χόλμπρουκ και Γκέλμπαρντ. Ο κ. Κλίντον τόνισε στον ηγέτη των αλβανοφώνων ότι οι ΗΠΑ αντιτίθενται στη λύση της ανεξαρτησίας και υποστηρίζουν τις προσπάθειες για την επίτευξη αυτονομίας στο Κοσσυφοπέδιο, εντός της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας. Ο κ. Ρουγκόβα, παρατήρησε ο κ. Μακκέρρυ, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τον ηγετικό ρόλο των ΗΠΑ στις διεθνείς προσπάθειες επίλυσης της κρίσης και δεσμεύθηκε να συνεχίσει τις δικές του προσπάθειες. ( Γρ. Τύπου Ουάσιγκτον, 29.5.98). Απ' την πλευρά του ο κ. Ρουγκόβα σε δηλώσεις του μετά το πέρας των συνομιλιών στο Λευκό Οίκο τόνισε ότι ζήτησε απ' τον Πρόεδρο Κλίντον να λάβει "επείγοντα μέτρα" για να χαλαρώσει η ένταση στο Κοσσυφοπέδιο και υπέβαλε το αίτημα να αυξηθεί η αμερικανική παρουσία στην περιοχή γιατί λειτουργεί και ως προστασία για το λαό. Ο ηγέτης των Αλβανών κατά την παραμονή του στις ΗΠΑ συναντήθηκε ακόμη με την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών κα Ολμπράιτ, τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών κ. Τάλμποτ και τον Αμερικανό απεσταλμένο στα Βαλκάνια Ρόμπερτ Γκέλμπαρντ. Οπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Σταίητ Ντηπάρτμεντ Τζέιμς Ρούμπιν, ο Ρουγκόβα και τα μέλη της αντιπροσωπείας των Αλβανών υποσχέθηκαν στην κα Ολμπράιτ ότι είναι διατεθειμένοι να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό της εθνικής βίας στην περιοχή, με δεδομένη την κρισιμότητα της κατάστασης, από πλευράς ασφάλειας, που επικρατεί. Η Αμερικανίδα ΥΠΕΞ, συνέχισε ο κ. Ρούμπιν, "προσέφερε πλήρη υποστήριξη για τη διαδικασία του διαλόγου και τόνισε ότι πρέπει να επικεντρωθεί σε ουσιαστικά ζητήματα" (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 31.5.98). Επιμένει ο Νάνο για αυτονομίαΟ Αλβανός Πρωθυπουργός Φάτος Νάνο σε συνέντευξή του στο Πρακτορέιο Ρόιτερ (27.5.98) επανέλαβε παλαιότερη πρότασή του για τη χορήγηση αυτονομίας στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά χωρίς δικαίωμα απόσχισης από την Ομοσπονδιακή Γιουγκοσλαβία. Σύμφωνα με τα όσα υποστήριξε ο Νάνο, μια συμβιβαστική λύση για το Κοσσυφοπέδιο, η οποία θα πρέπει να στηρίζεται σε εσωτερικές και διεθνείς εγγυήσεις, είναι να γίνει το Κοσσυφοπέδιο μια Δημοκρατία στους κόλπους της Γιουγκοσλαβίας, χωρίς όμως δικαίωμα απόσχισης. "Αυτό σημαίνει μια αναδιαρθρωμένη Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας με τρεις οντότητες (Σερβία, Μαυροβούνιο και Κοσσυφοπέδιο) με ένα καθεστώς ισοτιμίας, ολοκλήρωσης και συνύπαρξης" είπε χαρακτηριστικά ο Αλβανός Πρωθυπουργός. Στην ίδια συνέντευξη ο Φάτος Νάνο προειδοποίησε τον Μιλόσεβιτς ότι δεν έχει μέλλον, εάν δεν επιτρέψει τη διεθνή διαμεσολάβηση στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινα για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου. [09] Πλήγμα για τον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς η επικράτηση των αντιπάλων του στη Δημοκρατία του ΜαυροβουνίουΜεγάλη ήττα για τον Πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς αποτελούν τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν στις 31 Μαϊου στη μικρή ομόσπονδη Δημοκρατία του Μαυροβουνίου.Στις εκλογές συμμετείχαν 17 κόμματα και συνασπισμοί, αλλά η μάχη δόθηκε ανάμεσα στο συνασπισμό "Για μια καλύτερη ζωή" του μεταρρυθμιστή Προέδρου του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς και στο Σοσιαλιστικό Λαϊκό Κόμμα του πιστού συμμάχου του Μιλόσεβιτς Μόμιρ Μπουλάτοβιτς, ο οποίος πριν από λίγες μέρες διορίστηκε ομοσπονδιακός πρωθυπουργός της Γιουγκοσλαβίας. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων του Μαυροβουνίου στις εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν μέσα σε ήρεμο κλίμα, ήταν μαζική. Σύμφωνα με τα ανεπίσημα αποτελέσματα και με καταμετρημένο το 73% των ψήφων ο συνασπισμός του Τζουκάνοβιτς θριάμβευσε, συγκεντρώνοντας το 50,4%, ενώ το κόμμα του Μπουλάτοβιτς καταποντίσθηκε συγκεντρώνοντας μόλις το 34,3%. Με βάση τα αποτελέσματα αυτά ο συνασπισμός αναμένεται να σχηματίσει και αυτοδύναμη κυβέρνηση, αφού καταλαμβάνει την απόλυτη πλειοψηφία απ' τις 78 έδρες του Κοινοβουλίου. Μιλώντας προς τους συγκεντρωμένους οπαδούς του ο Τζουκάνοβιτς, αφού τους ευχαρίστησε για την "περίλαμπρη" νίκη, υποσχέθηκε ότι θα καταβάλει προσπάθειες για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας σε όλη την Ομόσπονδη Γιουγκοσλαβία. Απ' την πλευρά του ο μεγάλος χαμένος των εκλογών, ο Μόμιρ Μπουλάτοβιτς, υποστήριξε ότι οι εκλογές δεν διεξήχθησαν μέσα σε δημοκρατικές συνθήκες κι αυτό οφείλεται τόσο στις μηχανορραφίες του κυβερνώντος συνασπισμού του Τζουκάνοβιτς, όσο και στις αφόρητες πιέσεις που ασκήθηκαν στους ψηφοφόρους. Πάντως, η ήττα του συνεργάτη του Μιλόσεβιτς αναμένεται να δρομολογήσει νέες πολιτικές εξελίξεις στη Γιουγκοσλαβία, καθώς ο Τζουκάνοβιτς αποτελεί αυτή την περίοδο το δυνατότερο επικριτή της πολιτικής του Γιουγκοσλάβου προέδρου. Μάλιστα αν κερδίσει τελικά την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή του Μαυροβουνίου τότε θα αποκτήσει αυτόματα και τη δυνατότητα να αλλάξει τις ισορροπίες στην Ανω Βουλή της Γιουγκοσλαβίας, γεγονός που θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο τις κινήσεις του Μιλόσεβιτς. [10] Εφιαλτικές εξελίξεις στα Βαλκάνια προβλέπει ο Χόλμπρουκ αν ανεξαρτητοποιηθεί το ΚοσσυφοπέδιοΕφιαλτικές και ανεξέλεγκτες θα είναι οι εξελίξεις σε ολόκληρη τη Βαλκανική σε περίπτωση που το Κοσσυφοπέδιο γίνει ανεξάρτητο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του αμερικανικού μεσολαβητή για τα Βαλκάνια Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ σε συνέντευξή του στο Πρακτορείο Ρόιτερ (27.5.98).Ο κ. Χόλμπρουκ προειδοποίησε ότι διαγράφονται ακόμη κίνδυνοι έκρηξης πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, αλλά τόνισε ότι οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να αποτρέψουν την μετεξέλιξη της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο που θα μπορούσε να συμπαρασύρει και την Ελλάδα. "Το Κοσσυφοπέδιο και οι Αλβανοί γείτονές του μπορεί εν δυνάμει να βρεθούν στο κέντρο μιας μεγάλης διεθνούς σύρραξης, αν δεν αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα" είπε ο αρχιτέκτονας της ειρήνης στη Βοσνία και πρόσθεσε ότι "δεν πρόκειται να επαναλάβουμε το λαθος του 1991-1992, όταν οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να στείλουν ακόμη και παρατηρητές στην ειρηνευτική διαδικασία στη Βοσνία και την Κροατία". Σχετικά με τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο, ο κ. Χόλμπρουκ τόνισε ότι "αν και στην περιοχή αυτή υπάρχει μικρότερο επίπεδο βίας απ' ότι στη Βοσνία, είναι ένα δύσκολο πρόβλημα για να επιλυθεί". Αναφερόμενος στο εφιαλτικό σενάριο, ο Αμερικανός διαμεσολαβητής τόνισε: "Αν το Κοσσυφοπέδιο γίνει ανεξάρτητο, τότε η Αλβανία θα πει: Λοιπόν, το Κοσσυφοπέδιο είναι τμήμα της Μεγάλης Αλβανίας. Στη συνέχεια οι Αλβανοί στην ΠΓΔΜ θα πουν: Θέλουμε να ενταχθούμε στη Μεγάλη Αλβανία και να απαλλαγούμε από τους Μακεδόνες...Ολα τα σύνορα στην περιοχή αυτή θα γίνουν θέμα αρπαγής. Οι Ελληνες θα πουν: Γιατί να σεβαστούμε εμείς αυτά τα σύνορα; Υπάρχουν 300.000 Ελληνες στη Νότια Αλβανία. Η Βουλγαρία μπορεί να αποφασίσει να αρπάξει ένα κομμάτι της ΠΓΔΜ από τη στιγμή που οι Βούλγαροι ισχυρίζονται ότι μεταξύ των ίδιων και των Μακεδόνων των ανατολικών περιοχών δεν υπάρχουν διαφορές". Οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί ενεργά στις προσπάθειες για την αποτροπή μιας τέτοιας καταστροφής, είπε ο Χόλμπρουκ και υπογράμμισε ότι "η Ουάσιγκτον βρίσκεται έγκαιρα στην περιοχή, σε μια διπλωματική και πολιτική εκστρατεία για να αποτρέψει την κλιμάκωση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο σε πολεμική σύρραξη" (ΑΠΕ, Ρόιτερ, 27.5.98). Στις δηλώσεις αυτές του αμερικανού διαμεσολαβητή αντέδρασε έντονα η βουλγαρική κυβέρνηση, η οποία απέρριψε κάθε υπαινιγμό για δήθεν επεκτατικές βλέψεις. Ο εκπρόσωπος του βουλγαρικού Υπουργείου Εξωτερικών Ράντκο Βλάικοφ τόνισε στις 28 Μαϊου ότι "η Βουλγαρία δεν έχει δώσει ποτέ λαβές για ισχυρισμούς αναφορικά με τις εδαφικές ή άλλες διεκδικήσεις προς την ΠΓΔΜ". Ο κ. Βλάικοφ υπενθύμισε ότι η χώρα του ήταν η πρώτη που αναγνώρισε την ΠΓΔΜ και πρόσθεσε ότι η Βουλγαρία συμμερίζεται τις ανησυχίες του Χόλμπρουκ για την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο και εργάζεται σκληρά, από κοινού με τη διεθνή κοινότητα, για την ειρηνική επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου. [Δ] ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ-ΠΕΡΣΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ[11] Οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις πιέσεις στη Μέση ΑνατολήΟι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής εμφανίζονται αποφασισμένες να συνεχίσουν τις πιέσεις τους για το Μεσανατολικό, προκειμένου να αναζωπυρώσουν την ειρηνευτική διαδικασία στην περιοχή.Η ίδια η επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας κ. Μαντλίν Ολμπραϊτ, φέρεται να έχει δηλώσει ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να ασκούν πιέσει για το Μεσανατολικό, ενώ δεν απέρριψε εκ προοιμίου τη γαλλο-αιγυπτιακή πρόταση να γίνει μια διεθνής διάσκεψη με θέμα το Μεσανατολικό (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ.-Ρόιτερ, 29.5.98). Στο μεταξύ ο Πρόεδρος της Γαλλίας Ζακ Σιράκ δήλωσε στη Βηρυτό, όπου βρισκόταν για επίσημη επίσκεψη, ότι το Ισραήλ πρέπει να αποχωρήσει από το Λίβανο, σύμφωνα με την απόφαση 425 του ΟΗΕ, και άνευ όρων, πρόσθεσε δε ότι στη Συρία πρέπει δικαιωματικά να επιστραφούν τα υψίπεδα του Γκολάν που κατέλαβε το εβραϊκό κράτος το 1967 (ΑΠΕ- Γαλλ. Πρακτ.-Ρόιτερ, 30.5.98). Εξάλλου, η κρατική ραδιοφωνία του Ισραήλ μετέδωσε (27.5.98), ότι ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο του Νομοθετικού Συμβουλίου των Παλαιστινίων, Αχμεντ Κορέι για το θέμα της παράδοσης επιπλέον εδαφών της Δυτικής Οχθης της Παλαιστίνης. Ο ίδιος ο Κορέι αρνήθηκε ότι πραγματοποιήθηκε αυτή η συνάντηση, η κρατική ραδιοφωνία του Ισραήλ επιμένει όμως στην εγκυρότητα της πληροφορίας της. Το θέμα των ειρηνευτικών συνομιλιών όμως συζήτησε ο κ. Νετανιάχου και με τον Κινέζο ομόλογό του κ. Ζου Ρονγκζί, στο Πεκίνο, στην κατ' ιδίαν συνάντηση που είχαν οι δύο πολιτικοί ηγέτες στη διάρκεια της επίσκεψης του κ. Νετανιάχου στην κινεζική πρωτεύουσα (ΑΠΕ-Γερμ. Πρακτ., 26.5.98). Αίσθηση έχει προκαλέσει και η συνέντευξη του Αιγύπτιου υπουργού Εξωτερικών κ. Amr Moussa προς τον δημοσιογράφο κ. Khaled Saad Zaghloul στο τελευταίο τεύχος της εβδομαδιαίας γαλλόφωνης εφημερίδας " Αl Ahram Hebdo" υπό τον τίτλο "Το Ισραήλ απειλεί τη σταθερότητα της περιοχής" (28.5.98). Ο κ. Moussa υποστηρίζει - μεταξύ των άλλων- ότι αργά ή γρήγορα το Ισραήλ θα αναγκασθεί να αποχωρήσει από τα αραβικά εδάφη, και ότι δεν είναι δυνατή καμιά αναθεώρηση των αρχών που διέπουν την ειρηνευτική διαδικασία. Επιδέχονται τροποποιήσεις μόνο τα μέσα εφαρμογής αυτής της διαδικασίας, προκειμένου να επιτευχθεί η ειρήνη. [12] Ανανεώθηκε αυτόματα η συμφωνία "Πετρέλαιο αντί τροφίμων" στο ΙράκΟ Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, επέκρινε το πρόγραμμα διακοπής ανθρωπιστικής βοήθειας στο Ιράκ, σύμφωνα με πηγές των Ηνωμένων Εθνών (ΑΠΕ-Γαλλ. Πρακτ., 30.5.98).Η απόφαση αυτή του Ανάν, σημαίνει την αυτόματη ανανέωση της συμφωνίας "Πετρέλαιο έναντι τροφίμων". Στο μεταξύ, έγινε γνωστό από τον ίδιο τον επικεφαλής των επιθεωρητών του ΟΗΕ για το οπλοστάσιο του Ιράκ, Ρίτσαρντ Μπάτλερ, ότι πρόκειται να παρουσιάσει σύντομα έναν "οδηγό πορείας", που θα υπαγορεύει στη Βαγδάτη τι θα πρέπει να κάνει ώστε να αρθούν μέχρι τον ερχόμενο Οκτώβριο οι διεθνείς κυρώσεις, που της έχουν επιβληθεί από την εποχή του Πολέμου στον Κόλπο (ΑΠΕ-Ρόιτερ-Γαλλ. Πρακτ., 26.5.98). Την ίδια στιγμή, αξιωματούχοι του βρετανικού Υπουργείου Αμυνας ανακοίνωσαν στο Λονδίνο (25.5.98), ότι η Βρετανία δεν έχει άμεσα σχέδια να μειώσει τη στρατιωτική της παρουσία στον Περσικό Κόλπο, παρά την απόφαση των ΗΠΑ να μειώσουν τις δικές της δυνάμεις. Hellenic Ministry of Press and Mass Media: The Week in Review Directory - Previous Article - Next Article |